‘ศูนย์ทรัพยากรจุลินทรีย์ เพื่อนพึ่ง (ภาฯ) -ศวท.’ หรือชื่อย่อ ‘ศจพภ.’ เป็นหน่วยงานที่เกิดจากความร่วมมือ ระหว่าง มูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก สภากาชาดไทย กับคณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม ร่วมกับ กองงาน หนึ่งใจ…ช่วยเหลือเกษตรกร มูลนิธิมิราเคิล ออฟไลฟ์ ในทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี หน่วยพัฒนาการเคลื่อนที่ 34 (นพค. 34) สำนักงานพัฒนาภาค 3 หน่วยบัญชาการทหารพัฒนา กองบัญชาการกองทัพไทย ในความดูแลของ พันเอก กฤตพันธุ์ รักใคร่ ได้ร่วมกันจัดตั้ง สถานีก๊าซผักตบชวา ระดับครัวเรือนและระดับวิสาหกิจชุมชน ขึ้นเป็นแห่งแรกของประเทศไทย ณ จังหวัดพิษณุโลก อันเป็นส่วนหนึ่งของโครงการ “ภาคีเครือข่าย ผลิตก๊าซหุงต้มจากผักตบชวา ด้วยจุลินทรีย์ธรรมชาติศักยภาพสูง เฉลิมพระเกียรติ 84 พรรษา มหาราชินี ปี 2559”
สถานีก๊าซผักตบชวา ระดับครัวเรือนและระดับวิสาหกิจชุมชน ถอดบทเรียนจากผลงานวิจัยเรื่อง ‘การผลิตก๊าซหุงต้มจากผักตบชวา ด้วยจุลินทรีย์ธรรมชาติศักยภาพสูง’ เป็นการนำผักตบชวามาผลิตก๊าซชีวภาพ ด้วยกลไกของจุลินทรีย์ธรรมชาติ สำหรับใช้เป็นพลังงานหุงต้มในครัวเรือน นอกจากจะช่วยประหยัดงบประมาณในการกำจัดผักตบชวาแล้ว ยังเป็นการเพิ่มมูลค่าให้แก่ผักตบชวา โดยเปลี่ยนวัชพืชนี้ให้เป็นพลังงานทดแทน ซึ่งคณะผู้วิจัยคือ รศ. ดร. จุรีย์รัตน์ ลีสมิทธิ์ รศ. จิตราภรณ์ ธวัชพันธุ์ และนายขวัญชัย นิ่มอนันต์ สังกัด คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้รับรางวัลผลงานวิจัย จากสภาวิจัยแห่งชาติ รางวัลผลงานประดิษฐ์คิดค้น ประเภทรางวัลประกาศเกียรติคุณ ประจำปี 2558-2559
การจัดแสดงผลงาน ‘สถานีก๊าซผักตบชวา ระดับครัวเรือนและระดับวิสาหกิจชุมชน’ ภาคีเครือข่าย แห่งแรกของประเทศไทย ในงานเกษตรเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) 24 มิย-3 กค. 59 ณ ซุ้มนวัตกรรม บริเวณสำนักพิพิธภัณฑ์และวัฒนธรมการเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ บางเขน ได้รับพระกรุณาธิคุณจากพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ เสด็จเปิดงานวันที่ 24 มิ.ย. 59 เวลา 14.00 น. ภายในงานจะจัดแสดงองค์ความรู้เกี่ยวกับ การผลิตก๊าซหุงต้มจากผักตบชวา ด้วยจุลินทรีย์ธรรมชาติศักยภาพสูง เพื่อใช้ระดับครัวเรือนและระดับวิสาหกิจชุมชน การแสดงผลงานของศูนย์ทรัพยากรจุลินทรีย์ เพื่อนพึ่ง (ภาฯ) -ศวท. อาทิ สถานีเกษตร นพค. 34 องค์ความรู้ สู่ประชาชน ไฮไลท์สำคัญคือ การรับสมัครผู้เข้ารับการอบรมฟรี จำนวน 100 ท่าน ซึ่งจะจัดการอบรมที่ คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม ด้วยการสนับสนุนงบประมาณจาก สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) การแจกของที่รำลึกได้แก่ ผลิตภัณฑ์จากสถานีเกษตร นพค. 34 อาทิ สบู่กวาวเครือขาว น้ำหมักมูลไส้เดือน น้ำหมักชีวภาพสูตรเร่งโต
สำหรับขั้นตอนการผลิตก๊าซชีวภาพจากผักตบชวา ด้วยจุลินทรีย์ธรรมชาติศักยภาพสูง ทำได้ง่ายโดย นำถังหมักมาแบ่งปริมาณออกเป็น 4 ส่วน ใส่ผักตบชวาที่บดสับแล้ว 1 ส่วน จุลินทรีย์ธรรมชาติศักยภาพสูง 1 ส่วน น้ำ 1 ส่วน และปล่อยให้มีพื้นที่ว่าง 1 ส่วน ผสมให้เข้ากันอย่างทั่วถึง หมักทิ้งไว้ประมาณ 10-15 วัน จะเกิดก๊าซชีวภาพที่สามารถใช้เป็นเชื้อเพลิงได้ ประมาณ 20-40 นาที ขึ้นอยู่กับศักยภาพของจุลินทรีย์ หลังจากนั้นสามารถเติมผักตบชวาเป็นระยะๆ เพื่อให้มีการผลิตก๊าซชีวภาพอย่างสม่ำเสมอ การเกิดก๊าซชีวภาพจะลดลงในเวลาประมาณ 3-5 เดือน กากผักตบชวาหลังการหมักเสร็จสิ้นแล้ว ยังมีประโยชน์ เนื่องจากยังคงมีธาตุอาหารเหลืออยู่ สามารถนำไปใช้คลุมโคนต้นไม้ เพื่อเป็นวัสดุบำรุงดินและช่วยกักเก็บความชื้นในดินได้
รศ. ดร. จุรีย์รัตน์ ลีสมิทธิ์ ผู้อำนวยการ ศูนย์ทรัพยากรจุลินทรีย์ เพื่อนพึ่ง (ภาฯ)-ศวท. และรองผู้อำนวยการ กองงาน หนึ่งใจ…ช่วยเหลือเกษตรกร มูลนิธิมิราเคิล ออฟไลฟ์ ในทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี ขอเชิญชวนผู้สนใจทุกท่านเยี่ยมชมการแสดงผลงาน สถานีก๊าซผักตบชวา ระดับครัวเรือนและระดับวิสาหกิจชุมชน สมัครเข้ารับการอบรมฟรี พร้อมรับของที่ระลึกเล็กๆ น้อยๆ
ผู้สนใจองค์ความรู้เรื่อง การผลิตก๊าซชีวภาพจากผักตบชวา ด้วยจุลินทรีย์ธรรมชาติศักยภาพสูง สามารถสมัครเข้ารับการอบรม หรือสนใจสมัครร่วมเป็น ภาคีเครือข่าย ‘ผลิตก๊าซชีวภาพจากผักตบชวา ด้วยจุลินทรีย์ธรรมชาติศักยภาพสูง’ หรือสนใจองค์ความรู้ด้านการเกษตร ด้านต่างๆ ติดต่อสอบถามได้ที่ รศ. ดร. จุรีย์รัตน์ ลีสมิทธิ์ หรือ อาจารย์ขวัญชัย นิ่มอนันต์ คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม 73140 โทรศัพท์ 095 054 8240 หรือ 083 559 8448 อีเมล์ mppf@ku.ac.th หรือ molku@ku.ac.th ไลน์ ไอดี microku หรือ ajmaew… โดยเริ่มเปิดรับสมัครตั้งแต่ 24 มิ.ย. และผู้สนใจสามารถสมัครได้ที่งานเกษตรแฟร์ ที่จะมีถึง 3 ก.ค. และกรณีสมัครไม่ทันก็จะเปิดโอกาสให้ถึงกลางเดือนกรกฎาคมนี้