(เรื่องโดย : สิริพร ประสานเวช)
“ผมเชื่อในความคิดที่ว่า ขอให้เราอดทน…2 ปีแรกคนต้องเลี้ยงวัว แต่ต่อไปไม่ต้องกลัว เพราะวัวจะเลี้ยงคน” วลีเด็ดจาก ”เด็กเลี้ยงวัว” ดีกรีปริญญาตรี จะว่าไปสมัยนี้คงมีไม่มากที่วัยรุ่นยุคใหม่จะหันมาสนใจเลี้ยงวัว …
ขอนำท่านไปพบกับ นายวชิรภูมิ ศิลป์มณีพันธ์ หรือ “คุณตี้” เจ้าของฟาร์ม TY ว.วชิรภูมิ 25 หมู่ 2 ตำบลหนองกระทุ่ม อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม 73140 ถึงแม้จะจบปริญญาตรี (สาขาพัฒนาชุมชน คณะมนุษย์ศาสตร์ ราชภัฎนครปฐม) จะไม่ได้เกี่ยวกับการเลี้ยงสัตว์โดยตรง แต่ก็ไม่ได้ทำให้เป็นอุปสรรค ในเมื่อมีความมานะเป็นที่ตั้ง “การศึกษาทดลอง ด้วยความรักและความตั้งใจเป็นสิ่งสำคัญ” จึงเป็นแรงผลักดันให้มีทุกวันนี้ ….
คุณตี้เล่าให้ฟังว่า “ปัจจุบันทำงาน เป็นพนักงานโรงงานผลิตอาหารสัตว์ (บริษัท อาร์ที อะกริเทค จำกัด) เป็นอาชีพหลัก และเลี้ยงโค (วัว) เป็นอาชีพเสริม หากจะเท้าความ พ่อผมเคยเลี้ยงวัวมาก่อน สมัยนั้นเคยเลี้ยง 160-170 ตัว แต่จำเป็นต้องขายออกไป เนื่องจากมีปัญหาเรื่องคนเลี้ยง สถานที่เลี้ยง และก็มีความจำเป็นที่จะต้องใช้เงิน’’
แต่ทว่าปัจจุบันได้ขจัดอุปสรรคที่มีมาจนหมดสิ้นและหันมาสืบทอดอาชีพเดิมของคุณพ่ออีกครั้ง นี่ก็เป็นเวลา 2 ปีเศษ ที่ได้เริ่มต้นขึ้นใหม่ จากวัวพันธุ์บรามันห์ลูกผสม ซื้อมาจำนวน 4 ตัว ราคา 100,000 บาท ถึงวันนี้ต้นทุนที่ลงไป เป็นจำนวนเงิน 1,100,000-1,200,000 บาท ได้ขายผลผลิตออกไปแล้ว 2 ชุด ชุดแรก ปี 58 จำนวน 4 ตัว ขายไปตัวละ 28,500 บาท รวมเป็นเงิน 114,000 บาท ชุดที่ 2 ปี 59 ขายไปอีก 6ตัว ตัวละ 27,000 บาท รวมเป็นเงิน 162,000 บาท
“ผมมีความคิดว่า ควรเน้นไล่เลี้ยงวัวตามธรรมชาติ (วัวฝูง,ไล่เลี้ยง) เพราะบริเวณบ้านนั้น ยังไม่เจริญมาก ยังพอมีที่ให้เลี้ยงอย่างสบาย ถือว่าเป็นการลดต้นทุนได้ดีอย่างมาก ด้านรายจ่ายต่อเดือน แบ่งออกเป็น ค่าจ้างลูกน้อง 2 คน ค่าจ้างคนละ 6,000 บาท กับข้าวสาร คนละ1 ถัง รวมเป็น 12,000บาทต่อเดือน (ค่าข้าวสารถังละประมาณ 300-400บาท) รวมทั้งหมดเป็น 12,800 บาท (ต่อลูกจ้าง 2 คน) การลดต้นทุนโดยการจ้างลูกน้องไล่เลี้ยง จะมีรายจ่าย ต่างจากการ เลี้ยงแบบยืนโรง ถ้าวัวของผมเลี้ยงแบบยืนโรง รายจ่ายวันหนึ่งๆ อย่างน้อย ต้องมี 2,500-3,000 บาท คือวัว 30 ตัว กินข้าวโพดโม่ ตกวันละประมานเกือบ 2 ตัน ณ วันนี้ราคาข้าวโพดโม่ ราคา 1,300-1,400 บาท/ตัน”
ขณะนี้มีวัวราว 30 ตัว เป็นพ่อวัวลูกผสม 1 ตัว เป็นว่าที่พ่อวัว 1 ตัว เป็นพันธุ์แท้บรามันห์ เลือด 100% ได้ซื้อจาก ฟาร์ม พี่ไก่ เต่าเรือ ฟาร์ม จ.นครปฐม ค่าตัว 80,000 บาท ลูกผสมบรามันห์ เพศผู้ 4 ตัว แม่วัวลูกผสมบรามันห์ 15 ตัว ลูกวัวลูกผสมบรามันห์ เพศเมีย รวม 9 ตัว
“รายได้ผลผลิต ต่อวัว 30 ตัว ปีหนึ่งก็ได้ได้ลูกวัวแน่ๆ 14-15 ตัว เพราะวัวสาวท้องพอ(ท้องแน่ๆ) เลี้ยงไปได้ระยะเวลาอดนมหรือพรากนม ก็จะขายได้ตกตัวละประมาณ 25,000-30,000 บาท แล้วแต่รูปทรง ลักษณะความสวย เนื้อ หนัง…”
จุดประสงค์ในการเลี้ยงวัวแบบไล่เลี้ยง(ซึ่งเป็นการลดต้นทุน) ในอนาคต จะใช้พ่อบรามันห์เลือด 100 % คลุมฝูง เพราะว่าลูกวัว ที่เกิดมาจะมีพัฒนาการที่ดี การเจริญเติบโต ที่เร็วขึ้น เนื้อ หนัง โครงสร้าง จะมาไวขึ้น
เวลาจะขายวัว เราจะมีราคาในใจ…
เทคนิคการขาย-การตั้งราคาวัวของคุณตี้น่าสนใจทีเดียว “ผมจะให้พ่อค้า ที่รู้จักกันมาดู ตีราคาให้เราไว้ มาหลายๆจ้าว เจ้าไหนให้เยอะ ค่อยมาพิจารณาทีหลัง”
วิธีการดังกล่าว จะทำให้ตัดปัญหาพ่อค้ากดราคา โดยที่คุณตี้กับพ่อตา จะบรรทุกวัว หรือนำวัวไปขายเอง ที่ตลาดนัดวัวหนองลาน ซึ่งห่างจากฟาร์มประมาณ 6-7 กิโลเมตร ‘’ส่วนตัวคิดว่า เราเป็นเจ้าของวัว เราต้องสามารถ เรียกราคาสินค้า ที่เราจะขายได้ แต่ต้องอยู่บนพื้นฐานความเป็นจริง ราคา ณ ขนาดตอนนี้ เราต้องรู้ราคาวัวในแต่ละช่วงด้วย ว่าราคามีขึ้น มีลงอย่างไรบ้าง”
บริหารจัดการ-เลี้ยงวัวอย่างไร?
วิธีการเลี้ยงในแบบของผม ต้องดูต้นทุน สถานที่เลี้ยงของเราด้วยว่าเหมาะสมกับแบบไหน คือว่าเราเลี้ยงอย่างไร ให้ผลผลิตออกมาดี ก็เลยเป็นที่มา ในความคิดของผมว่า “วัวกินดี นอนดี เราจัดการดี ผลผลิต จะต้องออกมาดี วัคซีน จะมีทำแน่ๆ ปีละ 2 ครั้ง”
“1 ต้นปี 2 ปลายปี ก็จะเป็น วัคซีนปากเท้าเปื่อย ยาบำรุง,ยาถ่ายพยาธิ ผมเองที่เริ่มกลับมาเลี้ยงก็ที่ว่า พ่อผมเคยเลี้ยงมาก่อน มันก็เลยมีความผูกพันมาตั้งแต่เด็กๆแล้วต้นทุน ที่ผมมีแล้วคือ คอกเก่า สถานที่เลี้ยง ที่พ่อผม เคยสร้างไว้ เหมือนผมกลับมาต่อยอดมากกว่า เรื่องการหาข้อมูล ดูจากพ่อผม ญาติพี่น้อง พรรคพวก ที่เลี้ยงวัวแล้วประสบผมสำเร็จ ดูจากข่าวสาร ความรู้ในอินเตอร์เน็ต นิตยสาร หนังสือวัว ทั่วๆไป ’’
วิธีเลือกพ่อพันธุ์ แม่พันธุ์…
“จะโชคดีที่ว่าอาศัยแบ่งพ่อแม่พันธุ์จากฟาร์มน้องชาย (น้องแม็ก) อยู่กาญจนบุรี และจะไม่ซื้อผ่านทางอินเตอร์เน็ต หรือตลาดนัด เพราะโอกาสเสี่ยงสูงมากที่จะเจอไม่ดี การจะเลือกวัวจะต้องดูให้ละเอียด และจะต้องดูด้วยตา บางเจ้าดูด้วยตายังพลาดได้”
ในความคิดของผม จะเตือนสติเสมอว่า … “ขอให้เราอดทน 2 ปีคนต้องเลี้ยงวัว แต่ต่อไป ไม่ต้องกลัว เพราะวัวจะเลี้ยงคน ความสุขของผม ทุกวันนี้คือ การได้เลี้ยงวัว และได้อยู่กับครอบครัว เวลาเลี้ยงวัวเราจะตอบแทนคุณ แทบทุกอย่าง รายได้ รายจ่ายผม ที่มีได้ ก็เพราะมาจากวัว….”
ข้อคิดที่ได้จากการเลี้ยงวัว-หากคิดจะเลี้ยงวัว ซื้อวัว?
- ต้องใจรัก 2. ต้องความชอบ 3. ถ้าหากเรารัก & เราชอบ เราก็จะทำมันออกมาได้ดี เพราะทุกอย่างมันออกมาจากใจเราจริงๆ
สำหรับคนมือใหม่ที่คิดจะเลือกซื้อวัวเข้ามาเลี้ยง เพราะตอนนี้โลกออนไลน์กับเฟสบุ๊ค เป็นช่องทางที่ทันสมัย ทำให้ซื้อขายวัวกันได้ง่าย สะดวก คล่องมากกว่าสมัยก่อนเยอะมาก ผมมีเพื่อนและพวกหลายคน ที่เป็นพ่อค้า ขายวัวทางอินเตอร์เน็ต เขาพูดเล่นๆกันว่า ขายรูปนะ ไม่ได้ขายวัว คือว่าคนที่เข้ามาดู มาตัดสินใจ ส่วนมากจะดูรูปแล้วถูกใจก็ตกลงราคากัน ทั้งๆที่ยังไม่ได้ดูตัวจริง มีตำหนิตรงไหนหรือเปล่า คนที่ซื้อวัว ดูด้วยตาของตัวเอง บางครั้งยังพลาดได้เลย หากจะซื้อวัวควรดูวัวด้วยตาตัวเอง ควรดูลักษณะ โครงสร้าง พันธุกรรม ให้ดีเพราะแม่วัวที่ดี
- ให้ลูกดี
- เลี้ยงลูกดี
- ให้ลูกไว (ปีละ1ตัว)
- น้ำนมดี (ลูกวัวจะโตไว)
ทุกคนไม่ใช่ว่าจะเลี้ยงแล้วประสบผลสำเร็จ ต้องดูว่า เราทำ เราลงมือ กับเรื่องนี้ จริงจังแค่ไหน ถ้าคิดว่ามีเงินแล้วหาซื้อวัวมาเลี้ยง ซื้อหา หญ้า ข้าวโพด ฟาง ให้ก่อนทุกวัน ค่าใช้จ่ายก็จะมีทุกวัน ก็เปรียบเสมือนว่า วัวตัวนี้ซื้อมาราคา 3 หมื่นบาท
“ถ้าเรามีรายจ่ายเดือนละ 3,000บาท ในเวลา 10 เดือน วัวที่เราเลี้ยง ถ้าไม่ได้ผลผลิต ก็จะขาดทุน เพราะเรามีแต่รายจ่าย อย่างของผมที่พูดข้างต้นคือ ผมไล่เลี้ยงตามธรรมชาติ ก็จะมีแค่ค่าจ้างลูกน้อง กับหน้าแล้ง จะมีการเสริมฟางให้วัวกิน แต่ต้องดูและสังเกตจากวัวของเราว่า วันนี้กินอิ่ม ไม่ใช่เสริมเข้าไปทุกวัน ฟางถ้าเราอัดเอง ก็ตกก้อนละ10 กว่าบาท แต่ถ้าซื้อตกก้อนละ 25-30 บาท ที่บอกว่าวัวราคา 30,000 บาท ถ้าเรามีค่าใช้จ่ายเดือนละ 3,000 บาท เลี้ยงไป 10 เดือน ก็เท่ากับว่าวัวเราหายไป 1 ตัว หรืออาจจะได้ซื้อวัวเพิ่มอีก 1 ตัว ในราคาที่เราใช้ไปเป็นค่าใช้จ่าย ’’
สำหรับใครที่สนใจอยากจะสอบถาม คุณวชิรภูมิ ศิลป์มณีพันธ์ หรือ คุณตี้ โทร. 082-2530206 หรือจะแวะเวียนไปดูวิถีชีวิตเด็กเลี้ยงวัวตามที่อยู่ข้างต้น…ยินดีต้อนรับทุกท่านครับ
