คนไทยหัวใจเกษตร…. “เกษตรก้าวไกล” ขอนำทุกท่านไป อำเภอเกษตรสมบูรณ์ไปพบกับคุณครูขวัญใจเด็กๆ ที่ใช้ความรู้และประสบการณ์ทางด้านการเกษตรมาเติมเต็มให้กับเด็กนักเรียน ทั้งปลูกพืช เลี้ยงสัตว์ เพื่อให้นำไปใช้ในชีวิตจริง
นางสาวยุวดี เผยศิริ หรือ คุณครูพี่บุ้ง ที่เพิ่งจะจบการศึกษาปริญญาตรี จากมหาวิทยาลัยมหาสารคาม คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ สาขาภาษาไทย ปัจจุบันเป็นครูอัตราจ้าง อยู่ที่โรงเรียนชุมชนบ้านหัน ตำบลบ้านหัน อำเภอเกษตรสมบูรณ์ จังหวัดชัยภูมิ ด้วยความที่โรงเรียนใกล้บ้าน และครูบุ้งเองก็เคยเรียนที่นี่มาก่อน พอตนเองจบจึงเกิดความคิดที่อยากจะกลับมาพัฒนาโรงเรียนให้เด็กๆ น้องๆในหมู่บ้านได้รับความรู้ จะได้นำมาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน
ครูบุ้งเล่าว่า “ที่อยากจะปลูกผัก เพราะว่าตัวเองเป็นคนชอบทานผัก จึงอยากที่จะปลูกผักปลอดสารพิษไว้ทานเอง ส่วนความคิดที่อยากจะพาเด็กๆนักเรียนปลูกผัก เลี้ยงสัตว์นั้น เพราะว่าอยากให้เด็กหันมาทานผัก ที่ปลูกเอง ดูแลรักษาเอง เห็นคุณค่าของผัก อยากให้เด็กรู้ว่ากว่าจะได้ผักมาแต่ละต้น ต้องทำอย่างไรบ้าง ใส่อะไรบ้าง เหลือจากกินเองแล้วนำไปทำอะไรได้อีก อยากให้เด็กรู้จักการเอาชีวิตรอด เหลือกินก็ให้รู้จักการขาย”
ตอนนี้กำลังปลูกหอม ผักกาดเขียว ผักคะน้า ผักปลูก มะเขือ ถั่วฝักยาว ฟักทอง มะนาว กล้วย ส่วนสัตว์ที่เลี้ยงอยู่ตอนนี้คือ ปลาดุก ที่เลี้ยงในบ่อปูน เมื่อก่อนจะเลี้ยงในบ่อดิน ช่วงนี้หน้าฝนน้ำจะเยอะ ทำให้ปลาหนีออกจากบ่อ และทางโรงเรียนจะมีสัตว์อีกชนิดหนึ่งที่กินไม่ได้ แต่มีประโยชน์มาก คือ ไส้เดือนรักษ์โลก เราเลี้ยงไส้เดือนไว้เพื่อทำปุ๋ยใส่ผักสวนครัวของเรา ซึ่งอาหารของไส้เดือนก็คือเศษผักที่เน่าหรือส่วนที่นำมาประกอบอาหารกลางวัน ไม่ได้
“สิ่งที่เด็กๆ ได้จากการปลูกผักกินเอง คือทำให้เด็กมีความอดทน มีความรับผิดชอบ เพราะว่าผักต้องมีการดูแลใส่ใจ รดน้ำเช้า รดน้ำเย็นเด็กจะได้ความสามัคคีกับเพื่อนๆ ด้วยซึ่งแต่ละแปลงจะแบ่งเด็กให้ช่วยกันดูแล โดยจะมีชั้น ป.4-ป.6 แต่ละแปลงก็มีทั้งน้องและพี่ดูแลแปลงผักด้วยกัน ฝึกความสามัคคีโดยไม่แยกช่วงชั้นอายุ หลังจากนักเรียนจะมีความสามัคคีกันแล้ว นักเรียนยังรู้จักวิธีเอาตัวรอดอีกด้วย รู้จักหารายได้ พอผักเหลือจากการประกอบอาหารกลางวันของนักเรียนและคณะครู หรือกินไม่ทัน เด็กๆ ก็จะนัดกันไปเก็บผักมาขายให้กับผู้ปกครองร่วมถึงคณะครูในโรงเรียน โดยจะแบ่งหน้าที่กัน จะมีคนล้าง คนมัด คนตั้งโต๊ะขาย คนเดินขายตามห้องเรียน เด็กๆ ชอบกิจกรรมนี้มาก เด็กๆ มีความสุขเวลาที่ขายผักได้ ”
ความสุขอีกสิ่งหนึ่งคือ การนำเอาประโยชน์จากเศรษฐกิจพอเพียงมาเสริมสร้างให้กับเด็กนักเรียนโดยการฝึกให้เขารู้จักการวางแผน การทำงานอย่างมีระบบระเบียบ ก่อนที่จะลงมือปลูกผัก เราต้องเตรียมอะไรบ้าง ต้องฝึกจดบันทึกระหว่างการเจริญเติบโตของผัก จดบันทึกการใช้จ่าย จดบันทึกรายได้ นักเรียนจะได้เห็นคุณค่าของเงิน จะได้มีความพอเพียง ใช้จ่ายอย่างประหยัด ร่วมทั้งเสริมสร้างให้เด็กมีเป้าหมายมุ่งสู่ผลลัพธ์ที่สวยงาม
ถึงแม้ว่าปัจจุบันจะมีเทคโนโลยีเข้ามา แต่เราก็ยังคงปลูกผักแบบเกษตรดั้งเดิมต่อไป เพราะการอเกษตรแบบดั้งเดิมทำให้เราเห็นถึงความอดทน ความรับผิดชอบ ความเอาใจใส่ ความรัก รักในการที่จะดูแลรักษาผัก รวมถึงสุขภาพของผู้บริโภคอีกด้วย นักเรียนได้อะไรบ้าง นอกจากความรู้ในห้องเรียน ได้เยอะเลย ได้เรียนรู้ความอดทน อดทนรอเห็นผลผลิตที่จะงอกงามเป็นคนช่างสังเกต โดยจะสังเกตทุกๆ สัปดาห์ว่าผักผ่านไป 1 สัปดาห์ เจริญเติบโตแบบใดบ้าง พร้อมทั้งเป็นนักคิดวิเคราะห์ ถ้าผักแปลงของตนเองไม่งอกงามเหมือนของเพื่อน เราควรทำอย่างไร และบทเรียนนอกห้องเรียนที่สำคัญคือ การได้ใช้ชีวิตของนักเรียนด้วยตนเอง ได้ฝึกการเป็นแม่ค้า พ่อค้า ขายผักหารายได้ด้วยตนเอง โดยครูจะให้คำปรึกษาอยู่ห่างๆ จะให้เด็กได้ลองฝึกปฏิบัติด้วยตนเอง
นี่ก็คือประสบการณ์ชีวิตจริงๆ เมื่อเด็กๆจบการศึกษาขั้นบังคับแล้ว เขาก็สามารถนำไปประกอบเป็นอาชีพของตนเองได้ หากท่านไหนสนใจอยากแลกเปลี่ยนแนวคิดดีๆ ก็โทรหาครูบุ้งเขาได้ที่เบอร์นี้เลยค่ะ 089-9827405 facebook-Yuwadee Phoeisiri
