เรื่อง : ลุงพร เกษตรก้าวไกล
ณ ลุ่มน้ำเวฬุ จังหวัดตราด บนพื้นที่ 85 ไร่ บัดนี้ได้เกิดสวนมะพร้าวน้ำหอมขึ้นมาแห่งหนึ่งแล้ว เจ้าของมีชื่อว่า “สมยศ พาณิชย์ศิริ” และ “เพ็ญศรี พาณิชย์ศิริ” สองสามีภรรยาที่ซุ่มทำสวนมะพร้าวน้ำหอมอย่างเงียบๆ จนวันนี้กล้าที่จะบอกใครต่อใครว่าได้ทำสวนมะพร้าวน้ำหอม เพราะว่าเริ่มให้ผลผลิตที่อยู่ในเกณฑ์ดี จากเดิมที่สภาพพื้นที่และทำเลไม่น่าจะเหมาะนัก แต่ด้วยความมานะพยายามก็ทำให้ทุกอย่างอยู่ในระดับพอใจ
“ดินที่สวนผม เป็นดินเปรี้ยวจัด ต้องปรับปรุงไปตามสภาพ ใช้เวลาช่วงสองปีแรกในการแก้ไขดินเปรี้ยว จนตอนนี้น่าจะลงตัว เพราะว่ามะพร้าวที่ปลูกเจริญเติบโตดี” คุณสมยศ เปิดเผยเบื้องหลัง
อันที่จริงแล้วสภาพพื้นที่ดินน่าจะเหมาะแก่การทำเกษตรกรรมอื่นๆที่ไม่ใช่มะพร้าวน้ำหอม แต่ที่มาลงตัวกับมะพร้าวน้ำหอมเพราะความรักที่มีต่อภรรยา…
“ภรรยาชอบดื่มน้ำมะพร้าวเป็นประจำทุกวัน วันละ 2 ลูก มานานนับสิบปีแล้วครับ” นี่คือแรงบันดาลใจสำคัญที่ใครต่อใครฟังแล้วต้องอิจฉา
กล่าวสำหรับตัวคุณสมยศนั้น ไม่ได้มีพื้นฐานทางด้านเกษตรกรรมมาก่อน “ผมเป็นวิศวกรโยธา พอเกษียณจากบริษัทเอกชนก็เริ่มลงมือทำสวนมะพร้าวน้ำหอม ไม่ได้มีความรู้มาก่อน รู้แต่ว่าภรรยาชอบดื่มน้ำมะพร้าวน้ำหอมก็ลงมือทำเลย”
นอกจากการแก้ไขเรื่องดินเปรี้ยวที่ได้ทำตามหลักวิชาการ ยังมีในเรื่องของการวางผัง การออกแบบร่องสวน การศึกษาพันธุ์มะพร้าวน้ำหอม เทคนิควิธีการปลูก โรคแมลงที่จะต้องเจอ ซึ่งทุกอย่างเรียนรู้ด้วยการศึกษาทั้งภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติจริง (ผู้เขียนได้พบกับคุณสมยศและคุณเพ็ญศรีครั้งแรกจากการเข้าร่วมสัมมนาเรื่องมะพร้าวน้ำหอม ที่ “เกษตรก้าวไกล” ได้จัดร่วมกับมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์และเหล่าพันธมิตรเมื่อวันเสาร์ที่ 21 พฤษภาคม 2559 และอีกครั้งในงาน THAIFEX–World of Food ASIA 2016 (งานแสดงสินค้าอาหารปี 2559 ที่เมืองทองธานี) ซึ่งกำลังให้ความสนใจกับบูธของบริษัทยักษ์ใหญ่ที่ทำผลิตภัณฑ์มะพร้าวน้ำหอมส่งออก)…นั่นหมายถึงว่าทั้งสองท่านได้ศึกษาเรียนรู้อย่างแท้จริง)
ณ วันนี้มะพร้าวน้ำหอมที่ได้ลงปลูกไปแล้วจำนวน 2,500 ต้น อายุระหว่าง 2.5-4.5 ปี เริ่มทยอยออกผลผลิตตั้งแต่ปีที่ 3 และสิ่งที่ภูมิใจก็คือว่ารสชาติของน้ำมะพร้าวที่ปลูกแทบไม่ต่างจะถิ่นกำเนิด
“เรื่องรสชาติน้ำมะพร้าวที่สวนเราเยี่ยมครับ ที่พูดนี้ภรรยาของผมการันตีครับ เพราะได้ชื่อว่าเป็นนักดื่มน้ำมะพร้าวตัวยง สามารถบอกว่าได้น้ำมะพร้าวที่ไหนหรือช่วงเวลาไหนรสชาติดีไม่ดีอย่างไร และอีกอย่างหนึ่งสวนของเราสามารถควบคุมความเค็มจากน้ำทะเลได้ตามต้องการ ทำให้เป็นสวนมะพร้าวสามน้ำ คือ น้ำจืด น้ำกร่อย และน้ำเค็ม…เพื่อนๆที่ได้มาทดลองทานก็บอกว่ารสชาติดีทุกคน”
จากปีที่ 3 สู่ปีที่ 4 และจะย่างก้าวสู่ปีที่ 5 ในอีกไม่นาน…ผลผลิตทยอยออกมาเพิ่มขึ้น ตามอายุมะพร้าว…คุณสมยศ และคุณเพ็ญศรี ได้วางแผนบริหารจัดการ การตลาด และการระบายสินค้า อย่างไม่ประมาท
“กำลังการผลิต ในขณะนี้ 1,000 ลูกต่อสัปดาห์ เราส่งให้โรงแรม สนามกอล์ฟ และกำลังศึกษาขึ้นตอนการส่งออกในปีหน้าว่าจะสามารถส่งไปที่ไหนได้บ้าง”
ถามถึงว่าส่งให้โรงแรมและสนามกอล์ฟได้ราคาดีไหม ได้รับคำตอบว่า “ดีค่ะ…ราคาลูกละ 20-25 ค่ะ” คุณเพ็ญศรี ซึ่งทำหน้าที่ฝ่ายตลาดเป็นผู้ตอบ
วันนี้ ผลผลิตมะพร้าวยังไม่มาก สองสามีภรรยา ช่วยกันทำ “อีกไม่นานมะพร้าวเริ่มทยอยออกผลผลิตมากขึ้น เราต้องเรียนรู้ด้วยตัวเองในทุกขั้นตอนเสียก่อน จึงจะให้คนอื่นเข้ามาช่วย ไม่ใช่ว่าเป็นเจ้าของสวนจะไม่รู้เรื่องอะไรไม่ได้ เราต้องเป็นชาวสวน เป็นเกษตรกรที่ต้องรู้จริง…ต้องศึกษาทำความเข้าใจในสิ่งที่ทำค่ะ”
คำว่า “ต้องศึกษาทำความเข้าใจในสิ่งที่ทำ” น่าจะเป็นข้อคิดที่ดีกับเจ้าของสวนหรือเกษตรกรรุ่นใหม่ เพราะว่าวันนี้ (วันเสาร์ที่ 1 กันยายน 2560) สองสามีภรรยาได้เดินทางไปที่ อ.ดำเนินสะดวก เพื่อไปพบกับปราชญ์เกษตรคนหนึ่งและในฐานะประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้ผลิตผลไม้ปลอดภัยสารพิษเพื่อส่งออก จ.ราชบุรี คือ คุณประยูร วิสุทธิไพศาล เกษตรกรดีเด่นแห่งชาติ ประจำปี 2554 สาขาพืชสวน ผู้ประสบความสำเร็จในการปลูกมะพร้าวน้ำหอม และไม้ผลหลายชนิด
“เราทราบว่า คุณประยูรส่งออกมะพร้าวเขียว ไปสเปน…เรายังไม่ได้ต้องการส่งออกนะคะ แต่ที่ไปไปวันนี้ก็เพราะต้องการคำแนะนำในการเก็บรักษามะพร้าวเขียว…นี่เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาทำความเข้าใจในสิ่งที่กำลังทำอยู่ คือสวนมะพร้าวและช่องทางการตลาดของมะพร้าวน้ำหอม…ต้องศึกษาหาข้อมูลเพื่อประมวลและนำมาปรับใช้ค่ะ”
“มือใหม่ ต้องเรียนรู้จากมือเก่า เมื่อไร เป็นมือเก่า ก็จะเป็นที่ศึกษาของมือใหม่ต่อไปค่ะ” คือข้อคิดปิดท้ายจากเจ้าของสวนมะพร้าวน้ำหอม แห่งลุ่มน้ำเวฬุ จังหวัดตราด ที่ย้ำบอกว่าการศึกษาเรียนรู้เป็นสิ่งจำเป็นมากๆ และเมื่อไรรู้แล้วก็ยินดีที่จะแบ่งปันความรู้คนอื่นๆต่อไป
