วันที่ 25 พฤศจิกายน 2562 เวลา 10.00 น. ณ ห้องประชุม 9 ชั้น 2 อาคารสารนิเทศ 50 ปี มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้จัดพิธีลงนามบันทึกข้อตกลงอนุญาตให้ใช้สิทธิในผลงานวิจัยสิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์ “การพัฒนาเครื่องใช้บนโต๊ะอาหารสำหรับผู้สูงอายุ” ระหว่างมหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร์ และ บริษัท ออล แคร์ พลัส จำกัด โดยมี ดร.ดำรงค์ ศรีพระราม รองอธิการบดีฝ่ายบริหารกิจการภายใน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เป็นประธานในพิธีลงนาม
ทั้งนี้ ข้อตกลงดังกล่าว เป็นการอนุญาตให้บริษัท ออล แคร์ พลัส จำกัด โดย ดร. ภัทรารัตน์ ตันนุกิจ ประธานกรรมการบริษัท ออล แคร์ พลัส จำกัด ใช้สิทธิในผลงานวิจัยสิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์ “การพัฒนาเครื่องใช้บนโต๊ะอาหารสำหรับผู้สูงอายุ” จำนวน 4 ผลงาน ได้แก่ ผลงานวิจัยสิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์ เรื่องแก้ว เรื่องช้อน (มือขวา) เรื่องถ้วย และ เรื่องจาน เป็นระยะเวลา 4 ปี ซึ่งผลงานดังกล่าวเป็นผลงานวิจัยของ รศ.ดร.สิงห์ อินทรชูโต หัวหน้าศูนย์สร้างสรรค์การออกแบบเพื่อสิ่งแวดล้อม อาจารย์ประจำคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ประดิษฐ์และพัฒนาร่วมกับนักออกแบบ พยาบาลวิชาชีพ นักกายภาพบำบัด และนักอาชีวบำบัด เป็นเวลากว่า 3 ปี โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้ผู้สูงอายุเกิดความภาคภูมิใจและรู้สึกมีคุณค่าในตนเองด้วยการพึ่งพาตนเองได้ รวมถึงผู้สูงอายุสามารถเข้าถึงการใช้อุปกรณ์เครื่องใช้บนโต๊ะอาหาร ที่มีราคาไม่แพง น้ำหนักเบา กระชับมือ และมีความสวยงาม ปลอดภัย
รศ.ดร.สิงห์ อินทรชูโต กล่าวว่า การพัฒนาอุปกรณ์บนโต๊ะอาหารสำหรับผู้สูงอายุ เป็นการออกแบบให้สอดคล้องกับสรีระวิทยาของผู้สูงอายุไทย เพื่อส่งเสริมความสามารถในการรับประทานอาหารด้วยตนเองในชีวิตประจำวันแม้กล้ามเนื้อมือและแขนอ่อนแรง โดยมีหลักการออกแบบ ดังนี้
- การออกแบบจานสำหรับผู้สูงอายุและผู้ป่วยอัมพาตครึ่งซีก แตกต่างจากจานทั่วไป กล่าวคือ จานสำหรับผู้สูงอายุจะมีความลาดเอียงที่ก้นจานเพื่อให้อาหารไหลไปด้านที่ลึกกว่า ขอบจานจะเอียงเช่นกันแต่เป็นด้านตรงข้ามกับส่วนที่ลึกของก้นจานเพื่อลดอุปสรรคและสะดวกต่อการตักอาหาร ก้นจานออกแบบให้มีส่วนยื่นออกทางด้านข้าง เพื่อให้ผู้สูงอายุและผู้ป่วยอัมพาตครึ่งซีก สามารถใช้มือ/แขนที่ไม่ได้จับช้อนช่วยประคองจานให้อยู่กับที่ในขณะทานอาหาร จานอาหารมีขนาดกว้าง 23 x 20 x สูง 3.8 เซนติเมตร
- การออกแบบถ้วยซุปสำหรับผู้สูงอายุและผู้ป่วยอัมพาตครึ่งซีก แตกต่างจากถ้วยซุปทั่วไป โดยมีลักษณะการออกแบบเช่นเดียวกับจานอาหาร กล่าวคือ ถ้วยอาหารสำหรับผู้สูงอายุจะมีความลาดเอียงที่ก้นถ้วยเพื่อให้ซุปไหลไปด้านที่ลึกกว่า ขอบถ้วยจะเอียงเช่นกันแต่เป็นด้านตรงข้ามกับส่วนที่ลึกของก้นถ้วยเพื่อลดอุปสรรคและสะดวกต่อการตักอาหาร เนื่องจากถ้วยมีความสูงกว่าจานและมีขอบที่ยื่นออกเล็กน้อยจึงทำให้ผู้สูงอายุ/ผู้ป่วยอัมพาตครึ่งซีก สามารถใช้แขนที่ไม่ได้ถือช้อนประคองให้ถ้วยอยู่กับที่ได้ ถ้วยซุปมี ขนาด สูง 4 x กว้าง 15 x หนา 0.2 x ลึก 3 เซนติเมตร
- การออกแบบแก้วน้ำสำหรับผู้สูงอายุและผู้ป่วยอัมพาตครึ่งซีก มีความแตกต่างจากแก้วน้ำทั่วไป กล่าวคือแม้แก้วน้ำจะมีความสูงปรกติเพื่อให้รองรับกับขนาดของมือ แต่ภายใน ก้นแก้วจะสูงขึ้นเพื่อลดปริมาณน้ำในแก้วไม่ให้มากเกินไป ป้องกันการสำลัก และออกแบบให้ขอบแก้วด้านบนมีส่วนยื่น เพื่อช่วยพยุงทำให้อุ้งมือสามารถพยุงแก้วได้ง่ายและกระชับขึ้น โดยตัวแก้วไม่มีรอยเว้า เพื่อแก้ปัญหาการจับแก้วผิดด้าน
- การออกแบบช้อน(มือขวา)สำหรับผู้สูงอายุและผู้ป่วยอัมพาตครึ่งซีก มีความแตกต่างจากช้อนทั่วไป ได้แก่ ด้ามช้อนมีขนาดใหญ่กว่าช้อนปกติ ซึ่งเป็นการออกแบบเพื่ออำนวยความสะดวกในการจับและการกำ (การกางของนิ้วมือ) เพราะสอดคล้องกับการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อช่วงกลาง (middle range) ซึ่งเป็นช่วงที่กล้ามเนื้อทำงานได้ประสิทธิภาพสูงสุด ส่วนตัวช้อนและด้ามช้อนมีการโค้งหักมุม เพื่อให้สะดวกต่อการตักอาหารเข้าปากและลดการเหยียดของไหล่ สะบักและข้อศอก นอกจากนี้ ยังออกแบบให้มีน้ำหนักเบาเนื่องจากผู้สูงอายุจะมีปัญหากล้ามเนื้ออ่อนแรง แม้มีรูปทรงที่เหมาะสมกับ อุ้งมือแต่น้ำหนักเป็นปัจจัยสำคัญในการยกช้อนเพื่อทานอาหาร ปริมาณความจุของช้อนอยู่ที่ 5 ml. เพื่อป้องกันการตักอาหารมากเกินไปซึ่งเป็นความเสี่ยงต่อการสำลักได้ ด้านช้อนจะโค้งตัวสูงขึ้นเพื่อป้องกันการไหลของอาหารมาที่มือผู้ใช้ สำหรับผลงานการออกแบบช้อน ได้รับรางวัลมาแล้ว 2 รางวัล ได้แก่ รางวัล Design Excellence Award (DEmark) 2019, ประเทศไทย และ รางวัล GOOD DESIGN AWARD (GMark) 2019, ประเทศญี่ปุ่น
รางวัลการออกแบบจากกระทรวงพาณิชย์ และประเทศญี่ปุ่น
นอกจากนี้การเลือกสีและผิวสัมผัส ยังมีความสำคัญต่อการมองเห็น ความรู้สึกและความสุขของผู้ใช้งาน สีและผิวสัมผัสของชุดเครื่องใช้บนโต๊ะอาหารสำหรับผู้สูงอายุ คัดเลือกจากการสำรวจความคิดเห็นของผู้ป่วยสูงอายุขณะพักรักษาตัวในสถานพยาบาล
ด้าน ดร. ภัทรารัตน์ ตันนุกิจ ประธานกรรมการบริษัท ออล แคร์ พลัส จำกัด กล่าวว่า อุปกรณ์บนโต๊ะอาหารสำหรับผู้สูงอายุ ที่บริษัทได้ตกลงขอใช้สิทธิจากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์เพื่อนำไปผลิตสู่ผู้บริโภคนั้น ตนมีความมั่นใจที่จะได้รับการตอบรับจากผู้ใช้เป็นอย่างยิ่ง เนื่องจากเป็นผลงานที่เกิดขึ้นจากการวิจัยในสภาพแวดล้อมจริงและใช้ทดลองกับผู้สูงอายุและผู้ป่วยจริงมาแล้ว อีกทั้งยังเป็นผลงานการประดิษฐ์ของคนไทย คือ รศ.ดร.สิงห์ อินทรชูโต อาจารย์และนักออกแบบผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมที่มีชื่อเสียงของประเทศ ทำให้ผลิตภัณฑ์มีความเหมาะสมอย่างยิ่งต่อการใช้งาน โดยเฉพาะเรื่องราคานั้นจะมีราคาไม่แพงเพื่อให้ผู้สูงอายุไทยเข้าถึงการใช้อุปกรณ์ ทั้งนี้ อุปกรณ์ขายเป็นชุด ๆ ละ 599 บาท ประกอบด้วย จาน ถ้วย แก้ว และช้อน ในเบื้องต้นผุ้สนใจสามารถสั่งซื้อผ่านทางออนไลน์ และร้าน Scrap shop มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ หรือสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ allcareplus.official@gmail.com โทรศัพท์ 098 982 4481
(ข่าวโดย : ผกามาศ ธนพัฒนพงศ์ / นักประชาสัมพันธ์ชำนาญการ / 25 พฤศจิกายน 2562)
