ให้เดินพียง 4-5-9…ก็มีพืชผัก ไก่ ปลา ไว้กินไว้ขาย…นี่คือ แนวคิดการอยู่อย่างพอเพียงที่ศูนย์เรียนรู้เกษตรอินทรีย์วิถีพอเพียง 459 ชุมชนบ้านไร่ ตำบลบ้านไร่ อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์
ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) ฝ่ายกิจการสาขาภาคเหนือตอนล่าง ได้สนับสนุนให้เกิดการจัดตั้งศูนย์เรียนรู้เกษตรอินทรีย์วิถีพอเพียง 459 ชุมชนบ้านไร่ แห่งนี้ เพื่อเป็นต้นแบบการสร้างความเข้มแข็งระดับครัวเรือนของคนในชุมชน เป็นแหล่งศึกษา เรียนรู้ และฝึกอบรมของเกษตรกรลูกค้า ธ.ก.ส. และประชาชนทั่วไป ให้สามารถพึ่งพาตนเองได้ในการยังชีพ มีกิน มีใช้ในครัวเรือน ลดรายจ่าย เพิ่มรายได้ และต่อยอดขยายโอกาสสร้างผลผลิตด้านเกษตรอินทรีย์สู่ตลาด และช่วยให้มีวิธีการดำเนินชีวิตและอาชีพแบบพอเพียง 459
โดยศูนย์ฯแห่งนี้ มีนายมเนศ จันดา ผู้ใหญ่บ้านหมู่ที่ 1 เป็นประธานศูนย์ฯ ได้จัดให้มีฐานการเรียนรู้ 5 ฐาน ประกอบด้วย ฐานเรียนรู้น้ำหมักชีวภาพ 459 ฐานเรียนรู้ปุ๋ยหมักชีวภาพ 459 ฐานเรียนรู้เกษตรอินทรีย์ 459 ศูนย์เรียนรู้แปรรูปและผลิตของใช้ในครัวเรือน 459 และฐานเรียนรู้การรวบรวมและเชื่อมโยงการตลาด 459 โดยอยู่บนพื้นฐานหลักการสำคัญ 3 ประการ คือ
- หนึ่ง หลักการแห่งหลักคิด ที่ต้องชัดเจนว่า ต้องการเรียนรู้ และพัฒนาศักยภาพของตนเองให้พึ่งตนเองได้
- สอง แรงจูงใจ เป็นผลลัพธ์ มีผลผลิตที่เห็นได้ชัด สัมผัสได้ และในระยะสั้น สามารถแก้ไขปัญหาต่างๆ ได้ในขุมชน ทำให้มีรายได้ แก้ไขปัญหาหนี้สินได้ ทำแล้วสุขภาพดีขึ้น
- สาม แรงบันดาลใจ เป็นผลสัมฤทธิ์ คือมีความปรารถนา ที่จะเห็นชุมชนเข้มแข็ง พึ่งตนเองได้ แก้ไขปัญหาได้ ความทุกข์ยากจากวงจรอุบาทว์ของหนี้สิน และการกินการอยู่ไม่เหมาะสม
ปัจจุบันชุมชนบ้านไร่ มี 208 ครัวเรือน มีสมาชิกเข้าร่วมโครงการเกษตรอินทรีย์ 459 จำนวน 50 ครัวเรือน อีก 100 ครัวเรือน ปรับเปลี่ยนเป็นการผลิตแบบ GAP หรือการใช้สารเคมีอย่างปลอดภัย อีก 58 ครัวเรือนอยู่ระหว่างการปรับเปลี่ยน นอกจากนี้ชุมชนบ้านไร่ยังจัดชุมชนให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศ พร้อมจัดบ้านสมาชิกที่มีความพร้อม 41 ครัวเรือน ให้เป็นที่พักโฮมสเตย์ ต้อนรับผู้มาศึกษาดูงานและนักท่องเที่ยวทั่วไปด้วย
สำหรับพิธีเปิดศูนย์เรียนรู้เกษตรอินทรีย์ 459 บ้านไร่ ได้เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 20 ธ.ค. 2562 โดยมี นายพงษ์พิทยา ธนไกรศรีทอง รองผู้ว่าราชการจังหวัดเพชรบูรณ์ ได้เป็นประธานในพิธีเปิดศูนย์เรียนรู้เกษตรอินทรีบ์วิถีพอเพียง 459 บ้านไร่ และแขกผู้มีเกียรติ เช่น นายเกรียง ศิริภูมิ รองผู้อำนวยการฝ่ายธ.ก.ส.ภาคเหนือตอนล่าง นายอำนาจ มณีรัตน์ ผู้ช่วยผอ.ฝ่ายพัฒนาลูกค้าชนบท สำนักงานใหญ่ นายปกาศิต แสงสังข์ ผู้ช่วยผอ.สำนักงาน ธ.ก.ส.จังหวัดเพชรบูรณ์ อาจารย์ประเสริฐ ปิ่นนาค วิทยากรเกษตรอินทรีย์วิถีพอเพียง นายปัญญา ปานแสง ปลัดอาวุโสอำเภอหล่มสัก นายอนันต์ ตั่นฉ้วน เกษตรจังหวัดเพชรบูรณ์ นายปณวัตน์ วงศ์สนั่น หัวหน้าสำนักงานสภาเกษตรจังหวัดเพชรบูรณ์ รวมถึงหัวหน้าส่วนราชการที่เกี่ยวข้องให้การต้อนรับและร่วมในพิธีเปิด ท่ามกลางประชาชนในพื้นที่และผู้สนใจเข้าร่วมงานเป็นจำนวนมาก
อนึ่ง พิธีเปิดศูนย์เรียนรู้ครั้งนี้ได้รับชื่นชมจากหลายฝ่ายทั้งจากประชาชนที่มีมาร่วมงานและผู้ที่ชมจากการถ่ายทอดสดผ่านโซเชียลมีเดีย ว่าจัดสถานที่ได้อย่างสร้างสรรค์ในทุกมิติของศูนย์ และบริเวณจัดงาน อย่างเช่น การประดับตกแต่งสถานที่ที่ทำพิธีการ(ห้องจัดแสดงกิจกรรมของศูนย์เรียนรู้ฯ) ได้ให้ชาวบ้านนำผลผลิตทางการเกษตรมาช่วยกันตกแต่งสถานที่ ทำให้ออกมาสวยงามมาก อีกทั้งชุดการแสดงข้าวของพ่อตามรอยที่พอเพียง อำนวยการแสดง โดย อาจารย์อดิศักดิ์ ภาคี จากสถาบันรัชต์ภาคย์ ได้ตรึงสายตาผู้ชม และเมื่อจบการแสดงได้รับเสียงปรบมือกึกก้อง โดยเฉพาะในระหว่างพิธีเปิดงานนั้น นายพงษ์พิทยา ธนไกรศรีทอง รองผู้ว่าราชการจังหวัดเพชรบูรณ์ ถึงกับกล่าวชม นายมเนศ จันดา ผู้ใหญ่บ้านหมู่ที่ 1 ผู้เป็นประธานศูนย์เรียนรู้ฯ ว่าดำเนินงานได้หลากหลายดีมาก จะทำเรื่องไปยังกรมการปกครองเพื่อให้ได้รับแหนบทองคำ เป็นผู้ใหญ่บ้านยอดเยี่ยม เช่นเดียวกับนายปกาศิต แสงสังข์ ผู้ช่วยผอ.สำนักงาน ธ.ก.ส.จังหวัดเพชรบูรณ์ ก็ชื่นชมว่าการจัดงานครั้งนี้ถือว่าสมบูรณ์มากและถือว่าผู้นำชุมชนเป็นกลไกสำคัญที่จะทำให้ชุมชนแข็งเข้มยั่งยืนได้ (รายละเอียดเพิ่มเติม ขอให้ชมจากคลิปข้างต้น)
