เกษตรกรรวมกลุ่มตั้งศูนย์จัดการดินปุ๋ยชุมชน ตามแนวทาง วิเคราะห์ดิน จัดการปุ๋ย บริการครบ จบในที่เดียว คว้ารางวัลศูนย์จัดการดินปุ๋ยชุมชนดีเด่นระดับเขตปี 64 เพี่อช่วยเกษตรกรลดต้นทุนการเกษตรอย่างเป็นรูปธรรม สร้างรายได้เพิ่มให้เกษตรกร พร้อมจัดทำจุดสาธิตและบริการแก่เกษตรกรครบวงจร
นายปิยะ สมัครพงศ์ ผู้อำนวยการสำนักงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรที่ 3 จังหวัดระยอง (สสก.3 จ. ระยอง) เปิดเผยว่า ศูนย์จัดการดินปุ๋ยชุมชนตำบลตรอกนอง อ.ขลุง จ.จันทบุรี จัดตั้งขึ้นจากที่เกษตรกร ตำบลตรอกนองส่วนใหญ่ ประกอบอาชีพทำสวนผลไม้ ต้องใช้ปุ๋ยเคมีเพื่อพัฒนาต้นไม้ผลและเพิ่มผลผลิต จึงมีต้นทุน การผลิตที่สูงและมีราคาแพง เพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าวในปี 2558 เกษตรกรจึงรวมตัวกันจัดตั้งศูนย์จัดการดินปุ๋ยชุมชนขึ้น เพื่อให้เกษตรกรในพื้นที่ที่ต้องการลดต้นทุนการผลิต เข้ามารับการตรวจวิเคราะห์ดินและการใช้ปุ๋ยเคมีตามค่าวิเคราะห์ดิน การผสมปุ๋ยเคมีใช้เอง รวมไปถึงการใส่ปุ๋ยอย่างถูกต้อง เพียงพอต่อความต้องการของพืช ซึ่งจะส่งผลให้เกษตรกรสามารถจัดการปริมาณธาตุอาหารให้กับต้นไม้ผลได้อย่างเหมาะสมและมีต้นทุนการผลิตที่ลดลงด้วย
นายปิยะ กล่าวต่อไปว่า ตามที่สำนักงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรที่ 3 จังหวัดระยอง ได้ทำการคัดเลือกศูนย์จัดการศัตรูพืชชุมชน ศูนย์จัดการดินปุ๋ยชุมชน และศูนย์จัดการดินปุ๋ยชุมชนสู่การพัฒนาธุรกิจบริการดินและปุ๋ยเพื่อชุมชน (1 จังหวัด 1 โมเดลธุรกิจ) ดีเด่นระดับเขต ปี 2564 ผ่านระบบทางไกลออนไลน์ Zoom Meeting ได้พิจารณาให้ศูนย์จัดการดินปุ๋ยชุมชนตำบลตรอกนอง อ.ขลุง จ.จันทบุรี เป็นศูนย์จัดการดินปุ๋ยชุมชนดีเด่นระดับเขตปี 2564
“ทั้งนี้คณะกรรมการได้พิจารณาถึงคุณภาพและประสิทธิภาพในหลายอย่าง ประกอบด้วย ภาพรวมจุดเด่นในการบริหารจัดการโดยกลุ่ม มีการร่วมกันคิดร่วมกันแก้ปัญหา พร้อมวางแนวทางพัฒนาจากการปฏิบัติในศูนย์สู่ชุมชน มีการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีและผลิตภัณฑ์ให้เหมาะกับพื้นที่ จัดการให้ถูกกับสินค้า สร้างความเชื่อมั่น และขยายผลให้ มีการใช้ในการเกษตรเกิดเป็นธุรกิจที่สร้างรายได้ ลดรายจ่าย ลดต้นทุนการผลิต สามารถเป็นศูนย์ต้นแบบที่เผยแพร่ผลงาน และให้ผู้ที่สนใจนำไปปฏิบัติต่อไป”
นายปิยะ กล่าวเพิ่มเติมด้วยว่า ปัจจุบันศูนย์จัดการดินปุ๋ยชุมชนตำบลตรอกนอง มีกรรมการและสมาชิก จำนวน 30 ราย ซึ่งเป็นศูนย์ที่ดำเนินการร่วมกับกลุ่มเกษตรกรทำสวนตรอกนอง โดยมุ่งเน้นให้สมาชิกใช้ปุ๋ยอินทรีย์ร่วมกับปุ๋ยเคมี ใช้ปุ๋ยเคมีตามค่าวิเคราะห์ดิน และการใส่ปุ๋ยที่ถูกต้อง เพียงพอต่อความต้องการของพืช ธาตุอาหารที่มีอยู่สะสมในดินมีอยู่แล้วไม่ต้องใส่เพิ่ม
“นอกจากนี้จากการดำเนินการของเกษตรกรดังกล่าวจะเอื้อต่อสิ่งแวดล้อมที่ดี คือ จะทำให้มีอากาศถ่ายเทในช่องว่างระหว่างเม็ดดิน โครงสร้างของดินอุดมสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น ดังนั้นศูนย์จัดการดินปุ๋ยชุมชนที่จัดตั้งขึ้นมาจากความต้องการของเกษตรกร และผู้ที่สนใจต้องการลดต้นทุนการผลิต โดยการใช้ปุ๋ยอินทรีย์ร่วมกับปุ๋ยเคมี เน้นการใช้ปุ๋ยเคมี ให้ถูกสูตร ถูกอัตรา ถูกเวลา และถูกวิธี ซึ่งจะทำให้พืชได้รับประโยชน์มากที่สุด และคาดหวังว่าการปฏิบัติดังกล่าวจะได้รับการขยายผลไปสู่เกษตรกรข้างเคียงในพื้นที่หมู่บ้าน ตำบล อำเภอ จังหวัด อื่นๆ ต่อไป” นายปิยะ กล่าว
สำหรับศูนย์จัดการดินปุ๋ยชุมชนตำบลตรอกนอง ในแต่ละปีมีการจัดหาแม่ปุ๋ยเคมี ไม่ต่ำกว่า 30 ตัน มีรายได้จากการจำหน่ายแม่ปุ๋ยเคมีและให้บริการผสมปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์แล้วปีหนึ่งไม่ต่ำกว่า 350,000 บาท และยังมีการผลิตปุ๋ยอินทรีย์ได้ปีละไม่ต่ำกว่า 300 ตัน คิดเป็นมูลค่าไม่ต่ำกว่า 450,000 บาท และมีเงินทุนหมุนเวียนประมาณ 930,000 บาท นอกจากนี้ยังมีการจัดทำแปลงเรียนรู้ด้านการจัดการดินและปุ๋ย จุดสาธิตการผลิตและการใช้ปุ๋ยอินทรีย์ และยังได้ขยายเครือข่ายไปยัง ศพก.และแปลงใหญ่ โดยขับเคลื่อนภายใต้โครงการพัฒนาธุรกิจบริการดินและปุ๋ยเพื่อชุมชน (One Stop Service) ซึ่งได้รับความสนใจจากสมาชิกแปลงใหญ่อำเภอขลุง เข้าร่วมโครงการและใช้บริการรวม 243 ราย
