หมายเหตุ/เกษตรก้าวไกล : วันที่ 28 พฤษภาคม 2567 เราได้เดินทางไปที่ อ.ทองผาภูมิ จ.กาญจนบุรี เพื่อที่เข้าร่วมสัมมนา “การผลิตทุเรียนอย่างยั่งยืน” ซึ่งจะจัดขึ้นในวันรุ่งขึ้น ภายใต้การจัดของสมาคมพืชสวนแห่งประเทศไทย และเหล่าพันธมิตร และก็ไปถึงในช่วงบ่ายๆ ทาง คุณศุภวัฒน์ มุรินทร์ เกษตรผู้ประสานงานในพื้นที่ได้พาไปล่องเรือชมสวนทุเรียนที่ปลูกตามริมเขื่อนวชิราลงกรณ ซึ่งจะอยู่ในพื้นที่บ้านโบอ่อง ต.ปิล๊อก หลังชมเสร็จก็แวะมาทานข้าวที่แพมาลัย และระหว่างนั้นก็ได้กระซิบว่าที่แพแห่งนี้มีปลูกทุเรียนด้วย กินข้าวเสร็จก็ตกเย็นย่ำจะขึ้นเรือกลับ เพราะจะต้องกลับไปถึงฝั่งก่อนมืด ไม่งั้นจะมองตอไม้ไม่เห็น ในขณะที่ทุกคนเตรียมขึ้นเรือกันแล้ว คุณศุภวัฒน์ก็รีบอาสาพาไปดู “ทุเรียนลอยน้ำ” ปรากฏว่าติดลูกออกผลถึง 3 ลูก โชคดีที่ว่ายังไม่ได้ตัดลูก ก็เลยได้ถ่ายคลิปไว้แบบกะทันหัน พอดูเสร็จจะเดินทางกลับก็มีคณะตามมาสมทบ ทุกคนลงความเห็นว่าเป็นเรื่องที่แปลก “ต้องประกาศให้โลกรู้ว่าเกษตรกรไทยทำได้” และได้นำคลิปที่ถ่ายไว้มาลงในเพจเกษตรก้าวไกลไปด้วยกัน ปรากฏว่าคนดูวันเดียว 1 ล้านวิว https://www.facebook.com/kasetkaoklai/videos/817460773847056 จึงคิดว่าน่าจะหาข้อมูลเพิ่มเติมมาให้ผู้สนใจที่สอบถามเข้ามามาก และสรุปเป็นเรื่องราว ดังนี้
คุณศุภวัฒน์ มุรินทร์ ผู้ที่จุดประกายทุเรียนลอยน้ำให้รับทราบเป็นคนแรก ได้ให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า(ข้อมูลนี้คุณศุภวัฒน์ ได้แสดงความคิดเห็นไว้ในโพสต์ทุเรียนลอยน้ำด้วย) “ผมขอให้ข้อมูลเพิ่มเติมในฐานะตัวเองมีส่วนเข้าไปเกี่ยวดังนี้ครับ บ้านผมอยู่ไม่ห่างจากแพมาลัยของคุณตาปิ๊ดและคุณยายบำรุง แพคุณตาคุณยายมาตั้งหลักทำแพอาศัยอยู่ที่นี่ตั้งแต่ปี 2527 ประกอบอาชีพหาปลาและขายของชำทั่วไป และสร้างแพพักรองรับนักท่องเที่ยวระยะหลัง โดยเอาชื่อลูกสาวคนโตคือ มาลัย มาตั้งชื่อว่า “แพมาลัย” คุณตาและคุณยายเป็นคนมีจิตใจและอัธยาศัยไมตรีดีมาก จึงเป็นที่เคารพและรักของชาวบ้านแถบนี้ทั้งหมดรวมทั้งผมด้วย เราสนิทสนมกัน ผมมักจะแวะเวียนมาเยี่ยมเยือนและพูดคุยกับคุณตาอยู่บ่อยๆ”
คุณศุภวัฒน์ ติดตามมาดูทุเรียนลอยน้ำเป็นระยะๆ
“คุณตาปลูกทุเรียนบนบวบไม้ไผ่ผุข้างกระชังปลา ซึ่งไม่มีเฉพาะทุเรียนไม้ผลไม่ดอก ต้นโพธิ์ต้นไทรที่เกิดเองก็เจริญเติบโตอยู่บนแพที่ลอยอยู่ผิวน้ำที่ระยะความลึกประมาณสามสิบเมตร แรกๆผมก็ไม่ค่อยสนใจแต่ระยะ 2-3 ปีมานี่เห็นเขาโตและเริ่มมีดอก แต่ก็ไม่เคยได้ลูก ประกอบกับจังหวะระยะนั้นผมมีความสนใจในการทำทุเรียนอย่างจริงจัง จึงไปนั่งดูปัญหา จึงพบว่าที่ไม่ติดลูกเพราะรากเขาแช่น้ำมากเกินไป เลยคุยกับคุณตาว่าปีนี้ผมจะขอทำให้ทุเรียนต้นนี้ติดลูกให้ได้ ถ้าทำได้น่าจะช่วยในการประชาสัมพันธ์แพของคุณตาและพื้นที่เราให้เป็นที่รู้จักยิ่งๆขึ้น ผมจึงจ้างให้คนตัดไม้ไผ่มาหนุนใต้แพดันโคนทุเรียนสูงจากผิวน้ำมาเกือบเมตร และเขาเอาดินมาเพิ่มรอบๆโคน และก็ได้ผล ตอนติดลูกเล็กๆก็ติดหลายลูกอยู่แต่ค่อยๆหลุดร่วงไป จนเหลือแค่ 3 ลูกตามที่เห็นครับ”
คุณตาปี๊ด สินเธาว์ ส่งยิ้มให้กับทุเรียนที่ปลูกทุกวัน
สำหรับคุณตาที่คุณศุภวัฒน์พูดถึงก็คือ คุณตาปี๊ด สินเธาว์ คุณตาวัย 80 กว่าๆ แต่ยังดูแข็งแรง ยิ้มแย้มแจ่มใส เป็นผู้ปลูกทุเรียนลอยน้ำ ซึ่งเกษตรก้าวไกลได้พบเจอคุณตาตั้งแต่ขึ้นมาบนแพใหม่ๆ ที่ยืนต้อนรับด้วยรอยยิ้มให้กับทุกคนที่มาเยือน แต่ตอนนั้นยังไม่รับทราบเรื่องการปลูกทุเรียนลอยน้ำมาก่อน เพิ่งมาเจอกันอีกครั้ง ตอนที่เรือจะออก คุณตามาปลดเชือกเรือที่ผูกไว้ และเราก็มีโอกาสพูดคุยกันสั้นๆในระหว่างนั้นเอง
ช่วงออกดอก ตั้งใจกันว่าจะไว้สัก 7 ลูก
“ภูมิใจครับ”
“ภูมิใจ ดีใจครับ” คุณตาปี๊ด บอกกับ ลุงพร เกษตรก้าวไกล ที่ถามว่ารู้สึกอย่างไรที่ปลูกทุเรียนลอยน้ำออกลูก…
และอีกคำถามหนึ่งจาก อาจารย์เปรม ณ สงขลา ที่ยืนคุยอยู่ด้วยกัน ถามว่า คิดอย่างไรจึงเอาทุเรียนมาปลูกลอยน้ำ “อยากจะทดลองดูว่ามันจะออกลูกได้หรือเปล่า”
“เอาดินใส่ไปด้วยใช่ไหม ทำคันล้อมขึ้นมา..ดินลึกไหม” อาจารย์เปรม ถามต่อ
คุณตาปี๊ดตอบว่า “ใช่” และ ”ใส่ดินลึกประมาณ 2 ฟุต” ก่อนส่งยิ้ม โบกมือ บ๊ายบาย จากบนแพส่งมายังทุกคนที่อยู่บนเรือ (ชมรายละเอียดการพูดคุยกับคุณตาปี๊ดจากลิงก์นี้ https://www.facebook.com/kasetkaoklai/videos/1562292867671244)
เรื่องนี้มีผู้สนใจสอบถามเพิ่มเติมเข้ามาเยอะ..โดยส่วนใหญ่ชมเชยเกือบร้อยทั้งร้อย มีส่วนน้อยที่มองตรงกันข้าม เช่นมีคนหนึ่งตั้งข้อสงสัยว่าเป็นการขุดเอาต้นทุเรียนมาวางหรือเปล่า และอีกคนหนึ่งมองว่าเป็นการทำยอดวิว ต่อไปใครๆก็ปลูกบนเรือ บนหลังคา ก็ทำให้คนสนใจ…โดยสรุปคุณตาปี๊ดไม่ได้มีส่วนรู้เห็นอะไรตรงนี้เลย ปลูกอยู่เฉยๆ ซุ่มปลูกด้วยหัวใจ เป็นคนชอบปลูกต้นไม้อยู่แล้ว ก็อยากจะลองปลูกทุเรียนดูบ้าง เพราะเห็นมีคนปลูกกันเยอะ เวลาคนมากินข้าวที่แพก็ได้ยินพูดกันบ่อยๆ ซึ่งในฝั่งผืนดินที่อยู่ไม่ห่างกับแพออกไปมีการทุเรียนปลูกกันเยอะ แต่คุณตาปี๊ดไม่มีที่ดินผืนใหญ่ๆ และเวลาส่วนใหญ่ทั้งวันคืนก็อาศัยอบู่บนแพก็เลยต้องปลูกบนแพ…
ปลูกทุเรียนลอยน้ำสำเร็จแล้ว
สำหรับทุเรียนลอยน้ำต้นนี้เป็นพันธุ์หมอนทอง ปลูกจากกิ่งเสียบยอดเหมือนที่ร้านขาย ไม่ได้ปลูกแบบโยนเมล็ดทิ้งไว้ แล้วงอกขึ้นเอง โดยในเรื่องนี้ คุณจันทรา สินเธาว์ ผู้เป็นบุตรสาว บอกในภายหลังว่า เป็นต้นพันธุ์ทุเรียนจากชุมพร มีคนเอามาให้อีกที…และช่วงแล้งที่ผ่านมาก็ต้องรดน้ำ พ่นน้ำสร้างความชื้น
ต่อเรื่องนี้หลายคนก็บอกว่า น่าจะเป็นกรณีศึกษาได้เป็นอย่างดี เป็นเรื่องราวที่สุดยอด สมควรที่จะมีการพัฒนาต่อยอด ไม่ควรที่จะให้เรื่องราวที่เกิดขึ้นหายไปกับสายน้ำ เพราะว่าที่ผ่านมามักเข้าใจกันว่าทุเรียนกลัวน้ำ แต่นี้เหมือนเป็นทุเรียนไฮโดรโปนิกส์ ฉีกกฎฉีกตำรา..กันเลยทีเดียว
นายชลธี หนูนุ่ม หรือ “ผอ.ชลธี” มาแลกเปลี่ยนเรียนรู้เรื่องทุเรียน
อนึ่ง นายชลธี นุ่มหนู อดีตผู้อำนวยการสำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 6 กรมวิชาการเกษตร ปัจจุบันเป็นนายกสมาพันธ์ชาวสวนทุเรียนไทยภาคตะวันออก เคยมาดูทุเรียนลอยน้ำต้นนี้เมื่อวันที่ 17 มกราคม 2567 พร้อมกับ นายศุภวัฒน์ มุรินทร์ และ นายชยุติ โสไกร หัวหน้ากลุ่มส่งเสริมและพัฒนาการผลิต สำนักงานเกษตรจังหวัดกาญจนบุรี ซึ่งวันที่มาดูทุเรียนกำลังออกดอกในระยะมะเขือพวง ได้ลงความเห็นว่าน่าจะไว้ลูกสัก 7 ลูก แต่ต่อมาลูกร่วงไปตามลำดับ จนเหลือแค่ 3 ลูกในวันนี้ที่รอผู้สนใจทุกคนมาร่วมกันตัดต่อไป
ขอบคุณ..ภาพประกอบบางส่วนจาก นายชยุติ โสไกร หัวหน้ากลุ่มส่งเสริมและพัฒนาการผลิต สำนักงานเกษตรจังหวัดกาญจนบุรี