เมื่อวันที่ 20 กันยายน 2567 เวลา 09.00 น. ที่หอประชุมที่ว่าการ อ.วังน้อย จ.พระนครศรีอยุธยา นายสุรชาติ มาลาศรี ผู้อำนวยการสำนักบริหารโครงการ กรมชลประทาน เป็นประธานการประชุมปฐมนิเทศโครงการศึกษาความเหมาะสมปรับปรุงโครงการส่งน้ำและบำรุงรักษานครหลวง ป่าสักใต้ และคลองเพรียว-เสาไห้ จังหวัดสระบุรีและจังหวัดพระนครศรีอยุธยา พร้อมด้วย นายพหุไท วรรัตนานุรักษ์ ปลัดอำเภอวังน้อย นายชนะ เดชฐิติ ผู้อำนวยการโครงการส่งน้ำและบำรุงรักษานครหลวง กลุ่มผู้ใช้น้ำชลประทาน สภาเกษตรกร ผู้นำชุมชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ส่วนราชการ ภาคประชาสังคมเข้าร่วมประชุม รวมจำนวนกว่า 150 คน เพื่อเผยแพร่ความเป็นมา แนวคิดการปรับปรุงโครงการเบื้องต้นให้ผู้เข้าร่วมประชุมได้รับทราบ รวมทั้งแลกเปลี่ยนประสบการณ์และหาแนวทางแก้ไขปัญหาร่วมกันเพื่อนำไปประกอบการศึกษาในรายละเอียดให้มีความครบถ้วน สอดคล้องกับความต้องการของประชาชนในพื้นที่ต่อไป
ทั้งนี้ เนื่องจาก ปี พ.ศ. 2560 กรมชลประทาน ได้ทำการศึกษาทบทวนความเหมาะสมโครงการปรับปรุงระบบชลประทานพื้นที่เจ้าพระยาฝั่งตะวันออกตอนล่าง ที่คณะกรรมการทรัพยากรน้ำแห่งชาติ (กนช.) มีมติให้ความเห็นชอบในหลักการเมื่อปี 2560 พบว่า โครงการส่งน้ำและบำรุงรักษานครหลวง ป่าสักใต้ และคลองเพรียว-เสาไห้ เป็นการเพิ่มประสิทธิภาพระบบชลประทานของโครงการให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ซึ่งปัจจุบัน ทั้ง 3 โครงการฯ มีอายุการใช้งานมาอย่างยาวนาน บางส่วนชำรุดเสียหาย ทำให้มีประสิทธิภาพการใช้งานลดลง แม้ว่าจะมีการปรับปรุงซ่อมแซมอาคารชลประทานให้อยู่ในสภาพที่ใช้การได้บางส่วน แต่ยังไม่สามารถปรับปรุงให้ได้ประสิทธิภาพดังเดิมทั้งโครงการ กรมชลประทานจึงมีแผนในการศึกษาความเหมาะสมปรับปรุงโครงการส่งน้ำและบำรุงรักษานครหลวง ป่าสักใต้ และคลองเพรียว-เสาไห้ ในปี พ.ศ. 2567-2569 ครอบคลุมพื้นที่ 104 ตำบล 12 อำเภอ ของ จ.สระบุรี และ จ.พระนครศรีอยุธยา รวมพื้นที่โครงการ 731,700 ไร่ พื้นที่ชลประทาน 525,900 ไร่
สำหรับโครงการส่งน้ำและบำรุงรักษานครหลวง เริ่มก่อสร้างในปี พ.ศ.2503 โดยขุดคลองส่งน้ำสายใหญ่นครหลวงแยกจากฝั่งขวาคลองระพีพัฒน์ ที่ กม.4+112 มีความยาว 60.00 กิโลเมตร จากนั้นมีการขุดคลองซอยและแยกสายซอยพร้อมอาคารบังคับน้ำของคลองสายนั้นๆ จนแล้วเสร็จ ในปี พ.ศ. 2507 เพื่อส่งน้ำให้กับพื้นที่ จ.พระนครศรีอยุธยา ในเขต 54 ตำบล 7 อำเภอ ประกอบด้วย อำเภอพระนครศรีอยุธยา ท่าเรือ นครหลวง ภาชี อุทัย วังน้อย และบางปะอิน มีพื้นที่โครงการ 301,846 ไร่ พื้นที่ชลประทาน 183,838 ไร่ แบ่งเป็น 3 ฝ่ายส่งน้ำและบำรุงรักษา คลองส่งน้ำ 18 สาย ความยาว 202.42 กม. และ คลองระบาย 16 สาย ความยาว 178.41 กม.
ซึ่งเมื่อวางแผนปรับปรุงโครงการให้มีความเหมาะสมจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการส่งน้ำและการระบายน้ำ บรรเทาปัญหาขาดเเคลนน้ำ การนำน้ำจากแผนงานปรับปรุงในภาพรวมกลับมาใช้ประโยชน์ในพื้นที่โครงการอย่างเหมาะสม เพื่อใช้ในการเกษตร การอุปโภคบริโภค รวมไปถึงการบรรเทาปัญหาอุทกภัยในพื้นที่ได้อย่างยั่งยืน
