เรื่อง : จตุพล ยอดวงศ์พะเนา
วันนี้ ทีมงานเกษตรก้าวไกล จะพาไปพบกลุ่มพี่น้องเกษตรกรสวนมะขาม ที่ตีนเขาภูทับเบิก จังหวัดเพชรบูรณ์ ที่รวมกลุ่มกันเป็นวิสาหกิจชุมชน ปลูกมะขามแปรรูปส่งออก และวางขายทั่วประเทศ โดยการสนับสนุนของธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร(ธ.ก.ส.)
กลุ่มเกษตรกรแปรรูปมะขามส่งออกแห่งนี้ ลุงพร เกษตรก้าวไกล ได้นัดเกษตรกรยังสมาร์ทฟาร์มเมอร์ไว้ท่านหนึ่ง คือ คุณณิกุลภรณ์ โสภาบุญ หรือ ผู้ใหญ่ป้อม ขณะกำลังตัดมะขามอยู่ในแปลงใหญ่บนพื้นที่ภูทับเบิก
คุณณิกุลภรณ์ โสภาบุญ หรือ ผู้ใหญ่ป้อม
ผู้ใหญ่ป้อม กล่าวว่า เรารวมกลุ่มกันเป็นแปลงใหญ่ ที่ขึ้นทะเบียนปลูกมะขามกันประมาณ 1 พันกว่าไร่ ปลูกทั้งมะขามหวานและมะขามเปรี้ยว เป็นพันธุ์สีชมพู ประกายทอง ศรีทอง กระดาน และขันตี มะขามเปรี้ยวเราจะแกะเปลือกส่งออก ในพื้นที่เราจะใช้อย่างคุ้มค่า เปลือกที่เหลือจากการแกะ เราจะนำมาทำปุ๋ย ไม่ได้ทิ้งให้สูญเปล่า ใช้หลัก BCG MODEL ได้อย่างคุ้มค่า
สำหรับการปลูกมะขามหวานนั้นปลูกไม่ยาก ใช้พันธุ์มะขามหวานกิ่งทาบที่แข็งแรง จากเมล็ดพันธุ์ที่ดี ใช้เวลาปลูกประมาณ 4 ปี ก็สามารถเก็บฝักได้ ในพื้นที่จังหวัดเพชรบูรณ์สภาพอากาศเหมาะกับมะขามเจริญเติบโตให้ผลผลิตดี รสชาติอร่อย เป็นที่ต้องการของตลาด เมื่อก่อนเราปลูกแบบธรรมชาติ ใช้เพียงน้ำฝนที่ตกมารดต้นมะขาม อาจจะให้ผลผลิตไม่ดี ปัจจุบันเราบำรุงปุ๋ย ดูแลอย่างดี ทำให้มะขามได้ผลผลิตมากขึ้น โดยเราได้ร่วมกับภาครัฐ มีการอบรมให้ความรู้แก่เกษตรกร จนผลผลิตได้คุณภาพ มะขามของเราส่งเข้าประกวดได้รางวัลทุกปี การันตีด้วยรางวัลระดับงานกาชาด
“มะขามเป็นพืชที่ทนแล้ง ไม่ได้ให้น้ำเหมือนทุเรียน การบำรุงดูแลรักษาง่าย เพียงแค่ใช้น้ำฝน แต่ละปีมะขามก็สามารถอยู่ได้ และให้ผลผลิตดก เราจะใช้ปุ๋ยช่วงที่มะขามออกดอกและช่วงลูกเท่านิ้วมือเราก็ให้ปุ๋ยอีกรอบ เราจะใช้ปุ๋ยสูตร 15-15-15 ทั้ง 2 รอบ สุดท้ายช่วงที่จะเก็บผล เราจะให้ปุ๋ยที่เพิ่มความหวาน จากนั้นก็เก็บไปขายได้ ส่วนโรคแมลงจะมีเฉพาะช่วงที่ออกดอก เราต้องใช้ฮอร์โมนทางใบ เพื่อนเกษตรกรสามารถมาศึกษาดูงานได้ ที่กลุุ่มจะเปิดเป็นศูนย์เรียนรู้อีกด้วย” ผู้ใหญ่ป้อม กล่าวและว่า มะขามที่โดดเด่นในสวนแห่งนี้ก็คือมะขามพันธุ์กระดาน เป็นพันธุ์มะขามเปรี้ยว เราจะแปรรูปส่งออกสหรัฐอเมริกาปีละ 350 ตัน
จากนั้นผู้ใหญ่ป้อม พาทีมงานเราไปดูโรงงานแปรรูปมะขามครบวงจร ความตั้งใจของผู้ใหญ่ป้อม ต้องการให้ชาวบ้านมีอาชีพ มีรายได้ที่มั่นคง ไม่ต้องออกไปขายแรงงานที่อื่น เพราะเราได้สร้างงานสร้างเงินให้เกิดขึ้นในพื้นที่แล้ว
คุณแม่ไพรัตน์ โสภาบุญ ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนแม่บ้านเกษตรกรขี้นาคแผนใหม่ กำลังแนะนำผลิตภัณฑ์ของกลุ่ม
ในโรงงานแปรรูป ทีมงานเกษตรก้าวไกลได้พบกับ คุณแม่ไพรัตน์ โสภาบุญ ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนแม่บ้านเกษตรกรขี้นาคแผนใหม่
คุณแม่ไพรัตน์ กล่าวว่า แรงบันดาลใจที่เราได้จัดตั้งกลุ่มขึ้นมา เพราะว่าอาชีพเดิมของเกษตรกรในพื้นที่ เราทำไร่ข้าวโพด ทำนาข้าวและทำไร่เลื่อนลอย เมื่อเสร็จจากการทำนา เราก็ไปหารับจ้างทำงานในกรุงเทพฯ ต่อมาเราได้อบรมโครงการตามเท้ารอยพ่อ โครงการเศรษฐกิจพอเพียงของในหลวงรัชกาลที่ 9 เราจึงไม่ปลูกพืชเชิงเดี่ยว เราหันมาปลูกมะขามในแปลงข้าวโพด เมื่อมะขามอายุ 4 ปี เราก็เก็บผลผลิตได้ นำไปขายเป็นกิโลกรัม เป็นฝัก แต่เราโดนกดราคาจากพ่อค้าคนกลาง จึงหาทุนมาสร้างโรงงานแปรรูป โดยรวมตัวกันออมเงินประมาณ 6 เดือน แล้วก็ขอทุนจากธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร หรือ ธ.ก.ส. จาก 500,000 บาท เพิ่มขึ้นมาเป็น 1 ล้านบาทเพื่อมาซื้ออุปกรณ์และเครื่องจักรแปรรูปมะขาม ปัจจุบันเราสามารถขอสินเชื่อได้ประมาณ 3 ล้านบาท เมื่อ ธ.ก.ส.มีทุนให้เราก็มีหน่วยงานจากภาครัฐเข้ามาสนับสนุนจนกลุ่มประสบความสำเร็จในการขายสินค้า
ประธาน กลุ่มคนเก่ง ได้พาทีมงานเกษตรก้าวไกล ไปชมผลผลิต เริ่มจากมะขามแช่อิ่ม โดยนำมะขามเปรี้ยวฝักยักษ์ในพื้นที่มาแปรรูป ขายตามแหล่งท่องเที่ยว ไม่ว่าจะเป็นภูทับเบิก หรือ เขาค้อ สินค้าที่ขายดีได้รับความนิยมจากนักท่องเที่ยว สินค้าตัวนี้เราสามารถคว้ารางวัลที่ 1 จากการประกวดของจังหวัดเพชรบูรณ์อีกด้วย
“ผลผลิตที่ได้รับความนิยมอีกตัวหนึ่งคือมะขามคลุกน้ำตาล เราจะมีทั้งคลุกโดยมีเมล็ด และแกะเมล็ด สินค้าตัวนี้ได้ที่ 2 จากการประกวดในระดับจังหวัดของเพชรบูรณ์ นอกจากนี้ยังมีมะขามคลุกบ๊วย ส่งประเทศสิงคโปร์ และ มะขามแช่อิ่มอบน้ำผึ้ง” คุณแม่ไพรัช กล่าวและว่า สินค้าที่ขายดีที่สุดของกลุ่ม คือ มะขามหวานอมเปรี้ยว สินค้าตัวนี้เกาหลีสั่งมาเยอะ สั่งทีเป็นหมื่นๆ กล่อง ขายผ่านเกษตรกรออนไลน์ โดยได้รับการสนับสนุนจากกรมส่งเสริมการเกษตร คนไทยที่ไปทำงานในเกาหลี ซื้อไปกิน จนคนเกาหลีได้ชิม จากนั้นก็สั่งโดยตรงกับทางกลุ่ม สินค้าอีกตัวคือกล้วยสอดไส้มะขามกวน สินค้าตัวนี้ ขายดีในประเทศเกาหลี
สินค้าของกลุ่มสามารถหาซื้อได้ตามร้านขายของฝากทั่วประเทศ หรือจะซื้อผ่านตลาดเกษตรกรออนไลน์ ของกรมส่งเสริมการเกษตร และตลาดของธ.ก.ส. เป้าหมายของเราต้องการหาทุนขับเคลื่อนกลุ่ม พร้อมสร้างงาน สร้างเงินให้เกิดขึ้นในชุมชน ทำให้ชุมชนเข้มแข็ง สามารถส่งออกสินค้า สร้างรายได้ให้เกิดแก่ชุมชน และประเทศชาติ
ประธานกลุ่มได้กล่าวขอบคุณธ.ก.ส.ทิ้งท้าย ที่สนับสนุนวิสาหกิจชุมชน สู่เกษตรมูลค่าสูง สร้างงาน สร้างเงินให้ชุมชน โดยชาวบ้านไม่ต้องออกไปทำงานนอกพื้นที่ จากหมู่บ้านที่เคยยากจนคนในครอบครัวไปหางานทำในเมืองก็สามารถสร้างครอบครัวอบอุ่น สมกับเป็นดินแดน “เมืองมะขามหวาน” ยึดโยงให้ทุกคนกลับมาบ้านเกิดอย่างทุกวันนี้