กรมส่งเสริมการเกษตร ประกาศความพร้อมรับ พ.ร.บ.ส่งเสริมวิสาหกิจชุมชนฉบับใหม่ หลังใช้มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2548 โดยสาระสำคัญเน้นสนับสนุนให้เป็นนิติบุคคล สามารถทำนิติกรรม เป็นเจ้าของทรัพย์สิน ลิขสิทธิ์ การลดหย่อนภาษี เข้ารับบริการและได้รับสิทธิประโยชน์จากภาครัฐได้เพิ่มขึ้น เพื่อพัฒนากลุ่มที่มีศักยภาพสู่การเป็นผู้ประกอบกิจการ SMEs สร้างเศรษฐกิจชุมชนเข้มแข็ง พร้อมสั่งการให้เกษตรจังหวัดอำนวยความสะดวกให้กลุ่มวิสาหกิจชุมชนในการขอจัดตั้งเป็นนิติบุคคลรูปแบบต่าง ๆ
นายสำราญ สาราบรรณ์ อธิบดีกรมส่งเสริมการเกษตร เปิดเผยถึงความคืบหน้า ของ ร่าง พระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน (ฉบับที่ ..) พ.ศ. …. ตามที่ประชุม ครม. เห็นชอบร่าง พ.ร.บ. ดังกล่าว ซึ่งเป็นกฎหมายที่สำคัญสำหรับชุมชน เพราะเป็นการสนับสนุนให้คนในชุมชนนำความรู้และทรัพยากรในท้องถิ่นมาผลิตเป็นสินค้าและบริการ เพื่อสร้างรายได้ร่วมกันในรูปแบบของวิสาหกิจชุมชน แต่กฎหมายฉบับปัจจุบันที่ใช้มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2548 ไม่ได้รับรองวิสาหกิจชุมชนให้มีฐานะเป็นนิติบุคคล หากต้องการฐานะเป็นนิติบุคคลต้องจดทะเบียนตามกฎหมายอื่นร่วมด้วย หากไม่เป็นนิติบุคคลวิสาหกิจชุมชนจะไม่สามารถเป็นเจ้าของทรัพย์สิน ทรัพย์สินทางปัญญา และเข้าถึงสิทธิประโยชน์ต่าง ๆ ของรัฐได้โดยสะดวก ขณะนี้ร่าง พ.ร.บ. ดังกล่าวผ่านการพิจารณาของสภานิติบัญญัติแห่งชาติแล้ว และอยู่ระหว่างขั้นตอนการประกาศใช้เป็นกฎหมาย หากวิสาหกิจชุมชนประกอบกิจการและมีความก้าวหน้า ควรที่จะพัฒนาไปเป็นกิจการวิสาหกิจขนาดขนาดกลางและย่อมหรือ SMEs เพื่อพัฒนาให้มีความเข้มแข็ง พร้อมสำหรับการแข่งขันทางการค้าต่อไป
สำหรับกฎหมายดังกล่าวเป็นการแก้ไขเพิ่มเติม พ.ร.บ. ส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน พ.ศ. 2548 มีสาระสำคัญ คือ เพื่อสนับสนุนการประกอบกิจการของวิสาหกิจชุมชนให้เกิดความเข้มแข็ง สามารถขึ้นทะเบียนและประกอบกิจการในฐานะนิติบุคคลได้สะดวกขึ้น ข้อดีของการเป็นนิติบุคคลทำให้สามารถทำนิติกรรม ธุรกรรมหรือถือครองทรัพย์สินได้ภายใต้ชื่อของวิสาหกิจชุมชนโดยไม่จำเป็นต้องใช้ชื่อสมาชิกดำเนินการแทน และเปลี่ยนการเสียภาษีของวิสาหกิจชุมชนจากเดิมที่เสียภาษีในรูปแบบบุคคลธรรมดา มาเป็นการเสียภาษีในรูปแบบนิติบุคคลที่ได้รับการลดหย่อนภาษีมากกว่า รวมถึงสามารถเข้าถึงบริการต่าง ๆ ของรัฐได้เพิ่มขึ้น เนื่องจากปัจจุบันโครงการต่าง ๆ ของรัฐมักกำหนดให้ผู้รับบริการต้องมีสถานะเป็นนิติบุคคล
นอกจากนี้ ยังมีประเด็นที่แก้ไขเพิ่มเติมเกี่ยวกับการปรับปรุงองค์ประกอบคณะกรรมการส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน และอำนาจหน้าที่ให้ครอบคลุมการส่งเสริมสนับสนุนวิสาหกิจชุมชน โดยเพิ่มผู้อำนวยสำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม และผู้อำนวยการสำนักงานกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติเป็นกรรมการในคณะกรรมการส่งเสริมวิสาหกิจชุมชนซึ่งจะช่วยให้การส่งเสริมวิสาหกิจชุมชนมีการดำเนินงานที่ครอบคลุมมากยิ่งขึ้น และการกำหนดให้การโอนอสังหาริมทรัพย์ของสมาชิกและวิสาหกิจชุมชนได้รับการยกเว้นค่าธรรมเนียมการโอนตามประมวลกฎหมายที่ดิน เป็นต้น
อธิบดีกรมส่งเสริมการเกษตร กล่าวว่า ในส่วนของกรมส่งเสริมการเกษตรได้มีการแก้ไขเพิ่มเติมบทบาทในฐานะที่ทำหน้าที่สำนักงานเลขานุการคณะกรรมการส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน โดยให้กรมฯ และสำนักงานเกษตรจังหวัดทำหน้าที่เป็นศูนย์บริการรับเรื่อง ประสานงาน ติดตามผลการดำเนินการให้แก่วิสาหกิจชุมชนในการขอจัดตั้งเป็นนิติบุคคลในรูปแบบต่าง ๆ ด้วย ขณะนี้กรมฯ ได้เร่งเตรียมการร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและจะได้แจ้งให้สำนักงานเกษตรจังหวัดและสำนักงานเกษตรอำเภอเตรียมความพร้อมรองรับการดำเนินงานตาม พ.ร.บ. ส่งเสริมวิสาหกิจชุมชนที่แก้ไขเพิ่มเติม ปัจจุบันมีวิสาหกิจชุมชนที่จดทะเบียนกับกรมส่งเสริมการเกษตร จำนวน 86,528 แห่ง มีสมาชิกรวมกัน 1,486,970 ราย แต่จากข้อมูลตามทะเบียนวิสาหกิจชุมชน พบว่า มีวิสาหกิจชุมชนที่จดทะเบียนเป็นนิติบุคคลตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องน้อยมาก รวมกันประมาณ 500 แห่ง
