“แปลงใหญ่มันสำปะหลังตำบลวังม่วง อำเภอวังม่วง จังหวัดสระบุรี เป็นอีกหนึ่งตัวอย่างของความสำเร็จภายใต้การดำเนินการตามโครงการแปลงใหญ่ของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ด้วยมีความสามารถในการจัดการบริหารตั้งแต่ต้นทาง กลางทาง และปลายทาง จนสามารถสร้างรายได้จากการปลูกมันสำปะหลังได้ถึงปีละ 100 ล้านบาทต่อปี โดยมาจากการจำหน่ายเป็นหัวมันสดประมาณ 50 ล้านบาท และอีก 50 ล้านบาทมาจากการแปรรูปและสร้างมูลค่าเพิ่ม เช่น การจำหน่ายใบและยอดต้นมันสำปะหลัง ใช้เป็นวัตถุดิบในการผสมอาหารโคนมและการทำอาหารโคนม สูตร TMP การจำหน่ายท่อนพันธุ์ การนำเหง้ามันสำปะหลังมาแปรรูปเป็นถ่านเชื้อเพลิง ส่งขายไปยังประเทศเกาหลี” นายทวี มาสขาว ผู้อำนวยการสำนักงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรที่ 1 จังหวัดชัยนาท เปิดเผยระหว่างนำคณะสื่อมวลชนเยี่ยมชมการดำเนินงานด้านการส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรของสำนักงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรที่ 1 จังหวัดชัยนาทตามนโยบายแปลงใหญ่มันสำปะหลัง
แปลงใหญ่มันสำปะหลังตำบลวังม่วง อำเภอวังม่วง จังหวัดสระบุรี ก่อตั้งขึ้นเมื่อ ปี 2560 ที่ผ่านมาปัจจุบันมีสมาชิก 76 ราย มีพื้นที่ปลูกมันสำปะหลัง 2,392 ไร่ และได้รับรางวัลชนะเลิศแปลงใหญ่ดีเด่น ระดับเขต (เขต 1) ปี 2562 เนื่องจากเป็นแปลงใหญ่ที่มีการบริหารกลุ่มด้วยความเข้มแข็งผู้นำมีวิสัยทัศน์ มีความเสียสละเพื่อชุมชน คณะกรรมการและสมาชิกมีความสามัคคีให้ความร่วมมือในการพัฒนากลุ่มและช่วยกันแก้ไขปัญหาการประกอบอาชีพ โดยมีการประชุมไม่ต่ำกว่า 6 ครั้งต่อปี มีการกำหนดบทบาทหน้าที่ของคณะกรรมการและสมาชิกอย่างชัดเจน รวมทั้งมีการกำหนดกฎระเบียบหรือข้อบังคับของกลุ่มที่เป็นลายลักษณ์อักษร
แปลงใหญ่แห่งนี้มีเงินกองทุนหมุนเวียนในการดำเนินกิจกรรมของกลุ่ม เช่น การรับซื้อผลผลิตของสมาชิกในราคาที่สูงกว่าตลาด มีการส่งเสริมการออมและจัดสวัสดิการให้แก่สมาชิกพร้อมวางแผนด้านการผลิตและการตลาดที่ชัดเจนสอดคล้องกับศักยภาพของกลุ่มฯ
“อีกทั้งยังมีการนำเทคโนโลยีในการปลูกมันสำปะหลังเพื่อให้ได้ผลผลิตที่มีคุณภาพ ได้แก่การใช้พันธุ์มันสำปะหลังที่เหมาะสมกับพื้นที่และต้านทานโรคและแมลง คือ พันธุ์ห้วยบง 90 สนับสนุนให้สมาชิกจัดระบบการปลูกพืชแบบเหลื่อมฤดู เพื่อหลีกเลี่ยงการเก็บเกี่ยวในช่วงฝนตกชุกเป็นการลดความเสียหายจากการเน่าเสียของผลผลิตหัวมันสำปะหลัง และจัดระบบปลูกพืชแบบหมุนเวียน โดยปลูกมันสำปะหลังสลับกับการปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ เพื่อใช้ต้นสดและใบข้าวโพดผลิตเป็นอาหารโคนม” นายทวี กล่าว
ขณะที่ นางอนันท์ญา จันทร์น้อยประธานและผู้จัดการแปลงใหญ่มันสำปะหลังตำบลวังม่วง กล่าวว่า ในการดำเนินการที่ผ่านมาสมาชิกแปลงสามารถลดต้นทุนลงจากเดิมได้ร้อยละ 23 คือต้นทุนลดลง 2,140 บาทต่อไร่ จากเดิมต้นทุน 9,483 บาทต่อไร่ ลดลงเหลือ 7,343 บาทต่อไร่สามารถเพิ่มผลผลิตจากเดิมได้ร้อยละ 60 โดยได้ผลผลิตเพิ่มขึ้น 3,000 กิโลกรัมต่อไร่ จากเดิมได้ผลผลิต 5,000 กิโลกรัมต่อไร่ ได้ผลผลิตเพิ่มเป็น 8,000 กิโลกรัมต่อไร่
“มีการประสานความร่วมมือ และบูรณาการร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่นกรมส่งเสริมการเกษตรที่ได้สนับสนุนด้านการบริหารจัดการกลุ่มและการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เพื่อพัฒนาสมาชิกผู้จัดการแปลงและคณะกรรมการกลุ่มแปลงใหญ่ กับกรมพัฒนาที่ดินในการเพิ่มเติมความรู้และแนวทางในการปรับปรุงบำรุงดินด้วยการใช้ปุ๋ยตามค่าการวิเคราะห์ดินเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและลดต้นทุนการผลิตกับกรมวิชาการเกษตรในการพัฒนาผลผลิตให้มีคุณภาพและการรับรองมาตรฐาน GAP กับกรมปศุสัตว์ในการแปรรูปผลผลิตและพัฒนาผลิตภัณฑ์ เพื่อเพิ่มมูลค่าของมันสำปะหลังโดยการผลิตอาหารโคนมที่มีคุณภาพ”
“นอกจากนี้ยังได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานปฏิรูปที่ดิน(สปก.)ในการจัดทำแปลงพันธุ์มันสำปะหลังที่ถูกหลักวิชาการ ด้านจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย วิทยาเขตอำเภอแก่งคอย ในการนำงานวิจัยมาพัฒนาสู่การปฏิบัติ ด้วยการนำเหง้ามันสำปะหลังที่เหลือจากการเก็บเกี่ยวผลผลิตมาทำเป็นถ่านเชื้อเพลิงด้วยเตาเผาถ่านชีวมวลไร้มลพิษ เพื่อช่วยลดรายจ่ายและเพิ่มรายได้ของครัวเรือนสมาชิกแปลงใหญ่และธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตรสนับสนุนสินเชื่อและการวางแผนธุรกิจของสมาชิกฯ” นางอนันท์ญา กล่าว
ทางด้าน นางมะยม สมบูรณ์ เกษตรกรผู้เลี้ยงโคนม และปลูกมันสำปะหลังที่เข้าร่วมโครงการแปลงใหญ่มันสำปะหลังตำบนวังม่วง เผยว่าเกษตรกรที่เข้าร่วมแปลงใหญ่จะใช้นวัตกรรมและนำผลงานวิจัยมาประยุกต์ใช้ในการทำการผลิต เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มของสินค้าโดยการใช้ประโยชน์จากทุกส่วนของต้นมันสำปะหลัง ได้แก่ใบและยอดมาแปรรูปโดยการหมักเพื่อนำไปเป็นส่วนผสมของอาหารโคนม นำหัวมันสดมาแปรรูปเป็นมันเส้นสะอาดและหัวมันหมัก ขณะที่เหง้าของต้นมันจะนำมาแปรรูปเป็นถ่านเชื้อเพลิง โดยการเผาถ่านด้วยเตาเผาแบบไร้มลพิษ
“นอกจากนี้ยังมีการนำต้นมันสำปะหลังออกจำหน่ายเป็นท่อนพันธุ์ปลอดโรคให้แก่สมาชิกและเกษตรกรทั่วไป ผลิตอาหารโคนมสูตร TMR แบรนด์ชาววังจำหน่ายให้สหกรณ์โคนม และเกษตรกรผู้เลี้ยงโคนมโดยใช้ส่วนผสมหลักจากมันสำปะหลัง คือ ใบ ยอด หัวมัน และมันเส้น ซึ่งอาหารโคนมสูตร TMR แบรนด์ชาววังนี้ผู้เลี้ยงโคนมให้การตอบรับที่ดีมาก เพราะพบว่าเมื่อให้วัวกินแล้ววัวให้น้ำนมที่ดีมาก ทำให้มีน้ำนมวัวส่งขายได้เพิ่มมากขึ้น สามารถลดต้นทุนได้เป็นอย่างดี” นางมะยม กล่าว
ทั้งนี้ที่ผ่านมาทางจังหวัดสระบุรีได้สนับสนุนด้านเครื่องจักรกล โรงเรือน ลานตาก และอาคารสำนักงาน สำหรับการดำเนินกิจกรรมของกลุ่มแปลงใหญ่สำนักงานพาณิชย์จังหวัดสระบุรีสนับสนุนเครื่องจักร อุปกรณ์การผลิตมันเส้นสะอาด โดยมีองค์การบริหารส่วนตำบลวังม่วงอำเภอวังม่วง จังหวัดสระบุรี ให้คำปรึกษาและอำนวยความสะดวกในการดำเนินกิจกรรมของกลุ่มอย่างใกล้ชิด
สำหรับผู้สนใจ ต้องการข้อมูลเพิ่มเติม หรือต้องการตดต่อเพื่อเยี่ยมชมการดำเนินงานของแปลงใหญ่มันสำปะหลังตำบลวังม่วง อำเภอวังม่วง จังหวัดสระบุรี สามารถติดต่อได้ที่สำนักงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรที่ 1 จังหวัดชัยนาทตำบลบางหลวง อำเภอสรรพยา จังหวัดชัยนาท โทรศัพท์ 0-5640-5000
