เรื่อง/ภาพ : ลุงพร เกษตรก้าวไกล
“โลกยุคใหม่ ชนบทคือความทันสมัย”
คือบทสรุปของเราทีมงานเกษตรก้าวไกล จากที่ได้เดินทาง “ตามหายอดมนุษย์เกษตรกรไทย” ไปทั่วประเทศ “เกษตรกรอยู่ที่ไหน เราอยู่ที่นั่น” เรามองว่าเกษตรกรกำลังพัฒนาไปในทิศทางที่ดี…
พวกเราทุกคนคงทราบดีว่าวิกฤตเคยเกิดขึ้นในประเทศไทยครั้งแล้วครั้งเล่า ก่อนหน้านี้หยกๆ เราถูกยุค disruption ยุคที่เทคโนโลยีดิจิทัลได้ทำลายล้างหลายอาชีพให้สูญสิ้นไป และก่อเกิดอาชีพใหม่ที่มาแรงมากมาย และมาถึงวันนี้ วิกฤตลูกใหม่มันช่างมาเร็วเหลือเกิน “COVID-19” ได้ออกมาอาละวาดไปทั่วโลก ไม่เพียงทำให้อาชีพใดอาชีพหนึ่งต้องล้มหายตายจาก แต่คราวนี้มันทำให้มวลมนุษย์ชาติต้องล้มหายตายจาก…
วิกฤตการณ์นี้ได้ให้บทเรียนแก่มวลมนุษย์มากมาย หันมาดูประเทศไทยเราถือว่ายังโชคดีมากๆ เมื่อเทียบกับหลายประเทศในโลกนี้ เพราะว่าบ้านเรานั้นมีภูมิคุ้มกันที่แข็งแกร่ง นั่นก็คือภาคเกษตร และในหลวงรัชกาลที่ 9 “พ่อของเรา” ได้พร่ำสอนให้เราไม่ประมาท ให้มีภูมิคุ้มกันในตัวเอง
อาจกล่าวได้ ประเทศไทยโชคดี คนไทยโชคดี คนไทยที่ว่านี้ส่วนใหญ่อยู่ในภาคเกษตร ที่วิกฤตทุกครั้งเราก็ได้ภาคเกษตรคอยรองรับ “เกษตรคือประเทศไทย” จากตัวเลขที่มีการคาดการณ์บอกว่า วิกฤตครั้งนี้จะมีคนตกงานร่วม 7 ล้านคน มากถึง 15 เท่า เมื่อเทียบกับปีที่ผ่านมา เพราะเหตุนี้ภาคเกษตรจึงกลับมาทรงพลังอีกครั้งหนึ่ง “เกษตรคือต้นทุนที่ล้ำค่าของเรา” ว่าก็ว่าไปในช่วงเวลาที่ผ่านมา เราปรับโครงสร้างภาคเกษตรไปมากทีเดียว มีเกษตรกรรุ่นใหม่ที่เรียกว่า Young Smart Farmer เข้ามาทดแทนเกษตรกรรุ่นเก่าที่เป็นพ่อแม่มากขึ้น ก็หวังว่าอนาคตอันใกล้นี้ เกษตรบ้านเราจะติดปีกบิน ถนนทุกสายจะตัดตรงมาที่ภาคเกษตร มาที่ฟาร์ม มาที่เรือกสวนไร่นา มาที่บ่อปลา คอกวัว คอกหมู คอกไก่ ฯลฯ
ห้องเรียนของมนุษย์ยุคใหม่ จะมาอยู่กลางสวน กลางนา…มหาลัยคอกหมู มหาลัยคอกวัว มหาลัยคอกควาย มหาลัยคอกไก่ ฯลฯ จะเกิดขึ้นเป็นดอกเห็ด ทดแทนมหาวิทยาลัยยุคเก่าที่ยึดติดห้องเรียน แต่มหาวิทยาลัยยุคใหม่อยู่ที่ไหนก็เรียนได้ พอๆกันการเกิดขึ้นของโฮมสเตย์ ที่เกษตรกรจะเข้ามามีบทบาทโดยตรง เกษตรกรจะยกระดับจากผู้ผลิตอย่างเดียวมาเป็นผู้ให้บริการเพิ่มอีกก็คราวนี้
ตลาดสินค้าเกษตรที่เคยผูกขาดด้วยพ่อค้าคนกลางก็จะยักย้ายถ่ายเท “ถึงเวลาที่จะทวงโอกาสทางการตลาดให้เกษตรกรแล้ว” คุณสมเกียรติ กิมาวหา รองผู้จัดการธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) กล่าวไว้เมื่อไม่นานมานี้ เพราะระบบซื้อขายสินค้าเกษตรออนไลน์จะเข้ามาแทนที่ และเกษตรกรสามารถสร้างแบรนด์สร้างตราสินค้าและขายตรงกับผู้บริโภคได้ทันที
ทั้งหลายทั้งหมดมันก็เหมือนความฝัน หลายคนฟังแล้วก็บอกว่ามองโลกในแง่ดีเกินไป (ไม่มีทางเป็นไปได้) แต่นี้คือความท้ายทายครั้งใหม่ที่ไม่เกินความสามารถของพี่น้องเกษตรกรไทย ว่าแต่ภาครัฐที่กุมนโยบายจะต้องปล่อยอำนาจมาสู่เกษตรกรให้มากขึ้น เพื่อให้ “มหาอำนาจบ้านนา” เกิดขึ้นเยอะๆ
ยุค disruption ก็แล้ว ยุค “COVID-19” ก็ใช่ จะให้ตายแล้วเกิดใหม่อีกสักกี่ครั้ง เกษตรกรไทยถึงจะร่ำรวยได้สักที…สู้ไปด้วยกันครับ