เรื่องโดย : จตุพล ยอดวงศ์พะเนา
วันนี้ทีมงานเกษตรก้าวไกล เดินทางล่องใต้ไปที่ อ.พิปูน จ.นครศรีธรรมราช ไปพบกับพี่ติ – ปรีชานนท์ สรรพจิตต์ ประธานวิสาหกิจชุมชนกลุ่มแปรรูปไม้ผลต้นน้ำตาปี เจ้าของต้นตำรับการแปรรูปมังคุด และผลไม้หลากหลายชนิด ที่โด่งดังที่สุดเวลานี้ก็คือ “ไวน์พ่อเฒ่า” และ “ท๊อฟฟี่มังคุด” ผลิตจากมังคุดสายพันธุ์ดีที่ต้นกำเนิดแม่น้ำตาปี
พี่ติ ถือว่าเป็นบุคคลสำคัญของ อ.พิปูน ที่ให้ความสำคัญกับผลไม้ในพื้นที่ นำมาแปรรูปส่งขายทั้งในประเทศและต่างประเทศ นั่นคือ มังคุด ราชินีผลไม้ ซึ่งบางครั้งผลผลิตจะล้นตลาด แต่พี่ติ ก็ไม่หวั่น รวบรวมผลผลิตในพื้นที่มาแปรรูป ทำให้เกษตรกรมีตลาดส่งขาย ไม่ตกเป็นเบี้ยล่างให้แก่พ่อค้าคนกลางที่ซื้อกดราคา…
ทางเดินเชื่อมระหว่างสวนและที่ทำการวิสาหกิจออกแบบได้น่าเดินมาก
“จากการที่ต้นน้ำตาปีแหล่งกำเนิดอยู่ที่ อ.พิปูน จ.นครศรีธรรมราช ไหลผ่านไปสู่ จ.สุราษฎร์ธานี เราอยากจะอนุรักษ์ ให้คนไทยรู้ว่า ต้นกำเนิดแม่น้ำตาปีนั้นอยู่ที่ อ.พิปูน นี่คือชื่อแรกทำให้ผมตั้งกลุ่มวิสาหกิจแห่งนี้ว่า วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแปรรูปไม้ผลต้นน้ำตาปี” พี่ติเล่าอย่างภาคภูมิใจ พร้อมกับพา ลุงพร เกษตรก้าวไกล เดินชมโรงงานและจุดแสดงสินค้าของกลุ่ม
บริเวณที่ทำการวิสาหกิจร่มรื่นชื่นบาน
“ผมจะพาลุงพรมาดูความมหัศจรรย์ของมังคุด ซึ่งในหนึ่งผลสามารถใช้ได้ทุกส่วน ไม่ว่าจะเป็นเปลือกและเมล็ด ที่โด่งดังที่สุด คือ นำมาผลิตไวน์ในแบรนด์ ไวน์พ่อเฒ่า นอกจากนี้ยังทำเป็นสบู่มังคุด เปลือกนำไปบดทำเป็นผงมังคุด นำมาใช้ทำสปาขัดผิว ขัดหน้า เชื่อไหมว่ามังคุดผลหนึ่งใช้ได้ทุกส่วน ไม่มีการถูกทิ้งเป็นหลัก BCG model ของรัฐบาล และของธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร(ธ.ก.ส.)ที่ให้การส่งเสริม”
พี่ติ – กับไวน์มังคุดและไวน์ผลไม้ที่ภาคภูมิใจ (ภาพจาก FB ไวน์พ่อเฒ่า)
“ทีเด็ดของสินค้าเราอีกตัวคือท๊อฟฟี่มังคุดซึ่งทำมาจากเนื้อมังคุดทั้งเมล็ดก็อยู่ด้วยกัน เป็นการสร้างมูลค่าสูงให้กับราชินีผลไม้ ที่ผลิตจากต้นแม่น้ำตาปี แหล่งน้ำที่สะอาดที่สุดของประเทศไทย เราใช้ผงแป้งห่อท๊อฟฟี่มังคุดไม่ต้องแกะสามารถรับประทานได้ทันที ที่ห่อก็เพื่อเวลาแกะไม่ให้มันติดมือ รสชาติอร่อยสุดๆ รับประทานแล้วกระปรี้กระเปร่า สามารถขับรถจากนครศรีธรรมราชถึงจังหวัดเชียงใหม่ โดยไม่ง่วงเหงาหาวนอน ถือว่าเป็นนวัตกรรมใหม่ที่เราใช้มหาวิทยาลัยหลายแห่งในการศึกษา ซึ่งนอกจากจะปรับปรุงรสชาติท๊อฟฟี่และไวน์แล้ว ยังช่วยเราออกแบบ packaging ที่สวยงามเป็นจุดดึงดูดของลูกค้าแรกเห็น โดยpackaging ของท๊อฟฟี่เราได้มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราชเป็นผู้ออกแบบ ส่วนผงมังคุดมหาวิทยาลัยศรีวิชัย เป็นผู้ออกแบบ packaging ให้เรา” พี่ติ กล่าวอย่างอารมณ์ดี
นอกจากนี้ถือเป็นโอกาสดีที่ได้รับสนับสนุนจาก ธ.ก.ส. ให้สินเชื่อดอกเบี้ยต่ำร้อยละล้าน นำมาเป็นเงินทุนหมุนเวียนในการซื้อเครื่องจักรและซื้อผลผลิตจากเกษตรกร ถือว่าจุดนี้เป็นการสร้างโอกาสมากมายให้กับชุมชน ไม่ว่าจะเป็นเครื่องจักรผลิตไวน์หรือเครื่องจักรที่ทำปุ๋ยในแบรนด์ปุ๋ยพ่อเฒ่า ก็ต้องขอขอบคุณ ธ.ก.ส. ที่ทำให้สินค้าของเราเป็นที่รู้จักของตลาดทั่วประเทศ พาไปโรดโชว์ในหลายพื้นที่ สินค้าของเราดังไปถึงเชียงใหม่แล้ว
“ช่วงที่มังคุดล้นตลาด จะได้ยินข่าวว่าเกษตรกรนำผลไม้ไปเททิ้ง แต่ในส่วนของมังคุดต้นน้ำตาปี และของ อ.พิปูน นอกจากจะนำมาแปรรูปแล้วเรายังนำไปแลกข้าวหอมมะลิ จากกลุ่มเกษตรกร จ.บุรีรัมย์ ถือว่าเป็นการแลกเปลี่ยนสินค้าของชุมชน เราได้รับประทานข้าวหอมมะลิที่ปลอดสาร และชาวบุรีรัมย์ก็ได้รับประทานมังคุดที่รสชาติที่ดีที่สุด จากแหล่งกำเนิดต้นน้ำตาปี เราทำ MOU กันมาเกือบ 10 ปีแล้ว”
พี่ติ เล่าต่อว่า ผลิตภัณฑ์ของเรา ไม่เคยกังวลจะขายไม่ได้เรามีนักการตลาดที่ขายทางออนไลน์ ใช้นักการตลาดจากชุมชนของเราเอง สินค้าหลายตัวที่เราผลิตไม่ทัน เช่น ท๊อฟฟี่มังคุด มียอดสั่งจองเป็นจำนวนมาก สินค้าเหล่านี้เรามักจะนำไปโรดโชว์ที่เชียงใหม่และเชียงรายทุกปี
ไลฟ์ขายสินค้าของกลุ่มผ่านติ๊กต๊อกเมื่อเร็วๆนี้
“เกษตรกรไทยไม่มีคำว่ายากจน เรามีสินค้าอยู่ในมือ ถ้าคิดจะรวยเราต้องแปรรูป เราจะไม่ขายสินค้าเกษตรแบบเดิมๆ เราอย่าไปกลัวว่าเศรษฐกิจตกต่ำ เราต้องนำเทคโนโลยีต่างๆ มาใช้ และเราต้องเรียนรู้ในการขายออนไลน์เพื่อลดช่องว่างการตลาด นี่ถือว่าเป็นเคล็ดลับของชุมชนที่ทำให้เราเติบโตมาจนถึงทุกวันนี้” ประธานวิสาหกิจชุมชนกลุ่มแปรรูปไม้ผลต้นน้ำตาปี กล่าวทิ้งท้ายด้วยความภาคภูมิใจ