หลังจากที่ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ได้กล่าวมอบนโยบายที่มีเป้าหมายสำคัญในการนำพาประเทศก้าวสู่โมเดล “ประเทศไทย 4.0″ หรือ “ไทยแลนด์ 4.0“ ซึ่งเป็นการปรับเปลี่ยนโครงสร้างเศรษฐกิจของประเทศไปสู่ Value-Based Economy หรือ เศรษฐกิจที่ขับเคลื่อนด้วยนวัตกรรม
สำหรับภาคการเกษตร เป็นหนึ่งในองค์ประกอบของโมเดลดังกล่าว โดยมีเป้าหมายที่จะเปลี่ยนจากการทำเกษตรแบบดั้งเดิมไปสู่การทำเกษตรสมัยใหม่ ที่เน้นการบริหารจัดการและเทคโนโลยี รวมถึงการยกระดับเกษตรกรขึ้นเป็นผู้ประกอบการ ซึ่งในแต่ละภาคส่วนที่เกี่ยวข้องกับการเกษตร ยังมีความเข้าใจที่ไม่ชัดเจนว่า จะทำการขับเคลื่อนไปในแนวทางใดเพื่อนำพาเกษตรไทยไปสู่ เกษตรไทย 4.0
กรมวิชาการเกษตร จึงได้ร่วมกับสมาคมเทคโนโลยีชีวภาพสัมพันธ์ สมาพันธ์เกษตร ปลอดภัย มั่นคง ยั่งยืนแห่งชาติ จัดการสัมมนาในครั้งนี้ โดยมีวัตถุประสงค์ที่จะให้ทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง อาทิเช่น หน่วยงานในภาครัฐ รัฐวิสาหกิจ ภาคเอกชน และหน่วยงานอิสระ ได้ร่วมกันอภิปราย แลกเปลี่ยนความคิดเห็น เพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจ และหาแนวทางในการดำเนินงานที่ถูกต้องต่อไป ซึ่งผลการสัมมนาสรุปได้ดังนี้
เทคโนโลยีอะไรบ้างที่นำพาประเทศไปสู่เกษตรไทย 4.0
ดร.นิพนธ์ พัวพงศกร ระบุว่า เทคโนโลยีทางการเกษตรที่สำคัญที่สุด มี 2 เทคโนโลยี คือ เทคโนโลยีชีวภาพ และเทคโนโลยีดิจิทัล
เทคโนโลยีชีวภาพจะทำอะไรได้บ้าง
ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อธิบายเพิ่มเติมว่า เทคโนโลยีพันธุวิศวกรรมหรือเทคโนโลยีชีวภาพ จัดเป็นเทคโนโลยีเปลี่ยนโลก เป็นเทคโนโลยีที่ธรรมชาติทำไม่ได้ เช่น สร้างพืชต้านทานโรคและแมลงศัตรู สร้างน้ำมันชนิดใหม่ เร่งการสังเคราะห์แสง สร้างพืชตรึงไนโตรเจน และสร้างอาหารเสริมคุณภาพเป็นต้น
กรมวิชาการเกษตรได้ทำอะไรบ้างที่เกี่ยวกับ เทคโนโลยีชีวภาพ
ดร.นฤทัย วรสถิตย์ ชี้แจงให้ทราบว่า เทคโนโลยีชีวภาพที่กรมวิชาการเกษตรเน้นในปัจจุบัน คือการใช้เครื่องหมายโมเลกุลในการปรับปรุงพันธุ์พืช และการศึกษาและพัฒนายีนที่มีประโยชน์ทางการเกษตร เช่น ยีนต้านทานโรคและแมลงศัตรู ยีนที่เกี่ยวข้องกับการสังเคราะห์น้ำตาล เป็นต้น แต่ยังไม่เริ่มต้นเทคโนโลยีพันธุวิศวกรรม
แล้วภาคธุรกิจ มีความคิดเห็นว่าเกษตรไทย 4.0 จะมีหน้าตาอย่างไร
นายพรศิลป์ พัชรินทร์ตนะกุล มองว่า ในทางธุรกิจ หน้าตาเกษตรไทย 4.0 คือ 2 เพิ่ม และ 2 ลด ได้แก่ ต้องเพิ่มผลผลิต ต้องเพิ่มความเร็ว ขนาดต้องเล็กลง และราคาต้องถูกลง
การอภิปราย ภาคการเกษตรไทยจะไปถึง 4.0 ได้อย่างไร
นายพรศิลป์ พัชรินทร์ตนะกุล บอกว่า ในเชิงการค้า เพื่อไปสู่ เกษตรไทย 4.0 ต้องพัฒนาทั้งห่วงโซ่การผลิต ซึ่งโจทย์จะอยู่ที่ห่วงสุดท้าย โดยมีผู้ช่วยคือรัฐบาล
ดร.ชัยฤกษ์ สงวนทรัพยากร เสนอว่า เป้าหมายเกษตรไทย 4.0 เพื่อยกระดับรายได้ ดั้งนั้นต้องแยกเป็นส่วนๆ บางส่วนต้องใช้นวัตกรรม บางส่วนใช้เทคโนโลยีปัจจุบันก็เพียงพอ
ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ ภาคการเกษตรไทยมีความก้าวหน้าน้อย ภาครัฐจะต้องมีนโยบายที่ชัดเจนในเรื่องของการใช้เทคโนโลยีพันธุวิศวกรรม
นายดนัย นาคประเสริฐ กล่าวว่า มีความจำเป็นที่จะต้องมี พรบ.ความปลอดภัยทางชีวภาพ เพื่อการวิจัยและพัฒนาพืชดัดแปลงพันธุกรรม
นายสุกรรณ์ สังข์วรรณะ สรุปว่า เกษตรไม่ได้สนใจเกษตรไทย 4.0 สนใจว่า จะทำมาหากินเพื่อเลี้ยงชีพให้มีคุณภาพได้อย่างไร
