เรื่อง : จตุพล ยอดวงศ์พะเนา
ทีมงานเกษตรก้าวไกล เดินทางสู่ภาคอีสานเที่ยวนี้ประทับใจในหลายเรื่อง โดยเฉพาะดินแดนแห่งนี้มีผ้าไหมที่สวย มีเสน่ห์ล้ำค่า ใครได้ไปเยือนก็จะหลงไหล
และแล้ววันนี้ทีมงานเกษตรก้าวไกล มีโอกาสไปเยือนหมู่บ้านตาลอง อ.สตึก จ.บุรีรัมย์ บรรยากาศในชุมชนน่าเดินเที่ยวเราได้ไปปักหลักอยู่กับยายเมือง โยยรัมย์ แกนนำกลุ่ม ผู้มัดใจชาวบ้านในชุมชน เราพบว่าฝีมือการทำผ้าไหมย้อมสีธรรมชาติ อันมีอัตลักษณ์ มีคุณค่ามากๆ ชนิดที่ว่าอยากอยู่ที่นี่อีกหลายๆ วัน โดยได้รับการสนับสนุนสินเชื่อจากธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร(ธ.ก.ส.)
ยายเมือง โยยรัมย์ ประธานกลุ่มทอผ้าไหมบ้านตาลอง ให้การต้อนรับทีมงานเราเป็นอย่างดี วันที่เราเดินทางไปถึง พบว่ายายกำลังง้วนกับการจัดทอผ้าไหมและจัดสรรงานต่างๆ ให้กับชาวบ้านที่มาร่วมในการทำงาน พร้อมชี้ให้ลุงพรดูมัดเส้นไหมกองอยู่เรียงราย ที่หมักและย้อมจากสีธรรมชาติ
ยายเมือง กล่าวว่า จุดเด่นของไหมที่นี่ คือย้อมจากสีธรรมชาติ โดยย้อมจากแก่นขนุนและแก่นฝาง โดยต้มไม้ขนุนหรือแก่นฝางอยู่ประมาณ 2 ชั่วโมง แก่นฝางเมื่อย้อมออกมาก็จะเป็นสีแดงสวยงาม แต่ละขั้นตอนดำเนินงานอย่างพิถีพิถัน ส่วนแก่นขนุนย้อมออกมาจะเป็นสีเหลือง แก่นขนุนที่นำมาย้อมต้องเป็นแก่นขนุน 100 ปี ซึ่งจะทำให้มีสีสวย เมื่อนำผ้าไหมย้อมแก่นขนุนไปหมักโคลนก็จะได้สีเขียว ย้อมเสร็จก็จะนำไปตากแดด 2 วัน ก่อนที่จะส่งทอเป็นผืน
กว่าจะได้ผ้าไหมแต่ละผืนเป็นเรื่องที่ยุ่งยาก และจะต้องพัฒนาไม่หยุดนิ่ง ล่าสุดเราใช้เมล็ดข้าวไรซ์เบอรี่ เมล็ดดอกดาวเรืองมาโปรยลงบนผืนผ้าไหมสีขาว ทำให้มีสีสันบนผ้าเป็นระยิบระยับเหมือนการบินโดรนในวันเฉลิมพระเกียรติ หลังจากโปรยเมล็ดข้าวไรซ์เบอรี่และดอกดาวเรืองแล้ว เราจะม้วนผืนผ้าเหมือนโรตีหรือก๋วยเตี๋ยวหลอด จากนั้นจะนำไปนึ่ง ใช้เวลานึ่งอยู่ประมาณ 20 นาที ผ้าจะออกมาเป็นสีสันสวยงาม
ยายเมือง พาลุงพร ไปดูร้านช็อปผ้าไหม ตรานกยูงพระราชทาน สนับสนุนโดยกรมหม่อนไหมกระทรวงเกษตรและสหกรณ์การเกษตร ยายเมืองชี้ให้ดูผ้าไหมผืนสวยที่มีทั้งเส้นพุ่งเส้นยืน ตรานกยูงพระราชทาน สีทอง และสีน้ำเงิน นอกจากนี้ยังมีเส้นไหมพระราชทานตรานกยูงสีเขียว ที่ราคาลดหลั่นกันไป
ส่วนผ้าย้อมเม็ดข้าวไรซ์เบอรี่และดาวเรือง ที่นึ่งเสร็จเป็นผืนแล้ว นำมาทำเป็นผ้าพันคอรูปแบบสวยงาม พร้อมส่งขายในตลาดแฟชั่น เป็นของฝากและของที่ระลึกในเทศกาลปีใหม่ หรือเทศกาลสำคัญๆ ลายเม็ดข้าวดาวเรืองสตึก ถือว่าเป็นนวัตกรรมตัวใหม่ของกลุ่ม เป็น signature ที่ขายดีที่สุด ได้รับรางวัลมาแล้วกว่า 20 จังหวัด
ยายเมือง ยังโชว์ผ้าขาวม้าลายดอกแก้ว เป็นฝีมือของคนสูงอายุในชุมชน ที่กวักและทอผ้าออกมาอย่างสวยงาม เป็นผ้าของฝากสำหรับคุณผู้ชาย นอกจากนี้ยังมีผ้าพันคอและผ้าขาวม้าย้อมดอกอัญชัน สีสวยแปลกตาไปอีกแบบ
ยายเมือง โยยรัมย์ กับเส้นด้ายไหมย้อมสีธรรมชาติที่พร้อมนำไปทอเป็นผืนผ้าต่อไป
ส่วนช่องทางการจำหน่ายสินค้า ยายเมือง เล่าว่าเราจะขายที่ร้านช็อปของเราที่อำเภอสตึก และไปออกงานในต่างจังหวัด งาน OTOP ที่เมืองทองธานี ของกรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย งานธ.ก.ส หรืองานของกระทรวงอุตสาหกรรมที่เชิญมา
และเพื่อให้เห็นช่องทางการตลาดที่ชัดเจน ทีมงานเกษตรก้าวไกล นำโดยลุงพร ได้ตามยายเมือง มาขายผ้าไหมที่งาน OTOP City เมืองทองธานี อ.ปากเกร็ด จ.นนทบุรี
ยายเมือง พาชมร้านอย่างภาคภูมิใจ พบว่าผ้าไหมที่ขายดีที่สุดคือผ้าไหมที่โรยด้วยข้าวไรซ์เบอรี่และเมล็ดดอกดาวเรือง ซึ่งเป็นสีสันสะดุดตาหนึ่งเดียวของ อ.สตึก จ.บุรีรัมย์ นอกจากนี้ยังมีผ้าไหมลายทอด้วยเมล็ดข้าวสาร ที่ตัดเป็นสีสันต่างๆ ส่งตรงมาจากชุมชน รายได้ก็นำไปพัฒนาหมู่บ้าน กลุ่มทอผ้าไหมบ้านตาลอง มีเรื่องราว มีสตอรี่จึงขายดีกว่าร้านอื่นๆ เศษผ้าไหมที่กลุ่มก็ไม่เหลือทิ้ง นำมาทำเป็นชิ้นงานหรือเป็นของฝากชิ้นเล็กๆ
สนใจสั่งซื้อผ้าไหมอันทรงคุณค่า ได้ที่กลุ่มผ้าไหมบ้านตาลอง อ.สตึก จ.บุรีรัมย์ กลุ่มชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี รับรองท่านจะได้ผ้าไหมถูกใจคนซื้อ เป็นของฝากก็ถูกใจผู้รับตลอดไป
