เรื่อง : เบียร์ เกษตรก้าวไกล ภาพ : ฟอร์ดเรนเจอร์
“เมืองไทยอู่ข้าวอู่น้ำ” เชื่อว่าคนไทยทุกคนต้องรู้จักคำนี้ เพราะได้ยินมาตั้งแต่สมัยโบร่ำโบราณ ไม่ว่าจะปลูกอะไรก็ผลิดอกออกผลดั่งใจไปหมด งานนี้ชาวชัยนาท เขาไม่ยอมน้อยหน้าใคร พากันปลูกส้มโอขาวแตงกวากันถ้วนหน้า กลายเป็นผลไม้ที่ขายดี ใครผ่านไปมาก็ต้องแวะทานกันหน่อย แว่วมาว่า ส้มโอที่นี่ ผลกลมโต เนื้อกุ้งใหญ่ สีเหลืองดั่งน้ำผึ้งทอง รสหวานลงตัว อร่อยโดนใจมาก..
เมื่อรู้อย่างนี้แล้ว มีหรือที่ทีมงาน “เกษตรก้าวไกล” จะพลาด รีบตรงดิ่งไปยังสวนโชคชัย ของคุณลุงชัชชัย โชคชัย และคุณป้าทัศนีย์ โชคชัย สองสามีภรรยาเจ้าของส้มโอขาวแตงกวา สวนโชคชัยตัวจริง เรียกได้ว่าจับมือกันทำสวนส้มโอมาเป็นเวลากว่า 20 ปีแล้ว
ช่วงบ่ายของวัน มีฝนตกปอยลงเล็กน้อยพอให้อากาศชุ่มฉ่ำ เราสูดหายใจเข้าเต็มปอด ก่อนจะทอดสายตามองไปยังพื้นที่ 50 ไร่ เต็มไปด้วยต้นส้มโอ ที่แตกกิ่งก้านสาขาบนเรือนยอด ลำต้นมีสีน้ำตาลและหนามเล็ก ๆ สูงประมาณ 3 เมตร ใบเป็นแผ่นหนาสีเขียวเข้ม ดูแล้วสบายตาอย่างบอกไม่ถูก
แต่ใครกันจะเชื่อว่าสวนส้มโอแห่งนี้ เคยเป็นที่นามาก่อน ลุงชัชบอกว่าเมื่อ 20 ปีที่แล้วประสบปัญหาราคาข้าวตกต่ำ ทำแล้วเป็นหนี้ จึงหันมาปลูกส้มโอแทน พันธุ์ที่ปลูกคือขาวแตงกวา ปลูกกันมากใน อ.มโนรมย์ โดยปลูกบนพื้นสวนเรียบๆ แต่สวนโชคชัย ซึ่งอยู่ที่ ต.นางลือ อ.เมือง ปลูกแบบยกร่องสวนตามอย่างสวนส้มโอในจังหวัดนครปฐม ทำให้พบว่าได้ผลผลิตดี ส้มโอดก รสชาติอร่อยอีกด้วย
อีกเหตุผลหนึ่งก็คือสภาพพื้นที่ของจังหวัดชัยนาทเป็นที่ราบลุ่ม มีแม่น้ำไหลผ่าน ดินที่ปลูกจึงมีความอุดมสมบูรณ์เป็นอย่างมาก ส้มโอขาวแตงกวาของที่นี่จึงมีรสชาติเฉพาะตัวเป็นเอกลักษณ์และมีคุณภาพดีไม่แพ้ใคร พร้อมมีภูมิปัญญาชาวบ้านด้วยการชักรอก ที่สามารถช่วยทุนแรงงานได้
ลุงชัชชัย ยังบอกว่า “ตอนแรกลองปลูก 10 ไร่ ไร่ละ 20 ต้น ผ่านไป 3 ปี ก็เก็บขายได้ รายได้ดีกว่าทำนาอีกอย่างการยกร่องแบบนี้ดี พอฝนชุกน้ำจะไม่ท่วมขัง เพราะบริเวณนี้เป็นที่ลุ่มระบายน้ำได้ยาก น้ำที่ขังนานจะทำให้ระบบรากส้มโอเสียหาย และข้อดีอีกอย่างหนึ่งคือจะใช้ร่องน้ำนี้ขนส่งส้มโอที่ตัดได้มาขึ้นที่ลานบ้านได้สะดวกรวดเร็วกว่าและใช้แรงงานน้อยกว่าปลูกแบบพื้นเรียบ”
และเมื่อได้ชิมส้มโอขาวแตงกวาของสวนโชคชัย พวกเราถึงกับร้องว้าว ไม่แปลกใจเลยที่สวนแห่งนี้ ได้เป็นศูนย์กลางที่รวบรวมให้เกษตรกรที่สนใจรูปแบบการปลูกส้มโอมีโอกาสเข้ามาศึกษา และชี้ให้เห็นชัดเจนว่า หากเกษตรกรต้องการปรับเปลี่ยนจากการทำนามาทำสวน ควรจัดระบบน้ำเช่นนี้ เพราะทำให้ได้ผลผลิตดี รายได้มากขึ้นกว่าการทำนา แย้มๆมาว่ามีรายได้ปีละหลายล้านบาท ทั้งขายผลผลิตส้มโอ และขายกิ่งพันธุ์
ส้มโอพันธุ์ขาวแตงกวา นอกจากจะอร่อยแล้ว ยังเป็นผลไม้ประจำจังหวัดชัยนาทอีกด้วย เป็นส้มโอได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นสินค้าที่มีอัตลักษณ์ของท้องถิ่น หรือส้มโอจีไอ ปีหนึ่งให้ผลผลิต 2 ครั้ง ส้มนอกฤดูออกระหว่างเดือนเมษายนถึงพฤษภาคม ส้มในฤดูหรือส้มปี ออกเดือนกรกฎาคมถึงสิงหาคม และทางจังหวัดชัยนาทก็มีการจัดงานส้มโอขาวแตงกวาเป็นงานประจำปี เพื่อประชาสัมพันธ์ให้ผู้คนจากทั่วสารทิศ ได้รู้จักผลไม้สัญลักษณ์ของชาวชัยนาทให้กว้างขวางขึ้น ทำให้เกษตรกรขายผลผลิตได้มากขึ้น และราคาดีขึ้นด้วย
เป็นที่น่าภูมิใจว่าส้มโอขาวแตงกวาจากสวนโชคชัย ได้รับรางวัลชนะเลิศในการประกวดส้มโอขาวแตงกวาในปีที่ผ่านมาด้วย ทั้งนี้เป็นเพราะการจัดการสวนส้มโอที่ทุ่มเทเอาใจใส่ของสองสามีภรรยา เรียกว่าใช้ชีวิตอยู่ในสวนส้มโอเกือบตลอดเวลาก็ว่าได้ (ใครอยากรู้เรื่องการจัดการสอบถามลุงชัชชัยได้ ไม่หวงวิชา ตามเบอร์โทร.ล่างนี้)
ก่อนจากกันแง้มบอกอีกอย่างก็คือ สวนโชคชัยนั้น มีการปลูกส้มโอโดยไม่ใช้สารเคมีทุกชนิดทำให้นักท่องเที่ยวรับประทานส้มโอได้อย่างสบายใจ และที่สำคัญคุณลุงคุณป้าเจ้าของสวนก็ใจดีมากๆ เปิดสวนตอนรับนักท่องเที่ยวให้สามารถเข้ามาเลือกซื้อส้มโอ เข้ามาเรียนรู้การปลูกและดูแลส้มโอ และสามารถพายเรือไปเลือกเก็บส้มโอได้อย่างเต็มที่ สำหรับท่านใดทีเดินทางมาท่องเที่ยวจังหวัดชัยนาท ก็สามารถเข้ามาเยี่ยมชมสวนส้มโอขาวแตงกวา สวนโชคชัยได้นะคะ รับรองว่าได้ความรู้ ความประทับใจ ได้ของดีๆติดไม้ติดมือไปฝากที่บ้านได้อย่างแน่นอน
สวนส้มโอขาวแตงกวา (สวนโชคชัย) ตั้งอยู่ที่ 98 ม.8 ต.นางลือ อ.เมือง จ.ชัยนาท โทรศัพท์ 08-1379-9166
ขอบคุณ : ฟอร์ด เรนเจอร์ “แกร่งทุกงานเกษตร” รวมทั้ง สมาคมสื่อมวลชนเกษตรฯ ที่นำพามาให้เราได้พบกับ สวนโชคชัยแห่งนี้